Heythuysen
Algemene informatie
Heythuysen is een dorp in midden-Limburg, dat sinds 2007 deel uitmaakt van de gemeente Leudal.
Heythuysen hoorde sinds de middeleeuwen bij de heerlijkheid, vanaf 1450 het graafschap, Horn [1]. In Heythuysen bevond zich de laathof Aldenhoven, die vanaf 1492 eigendom was van het klooster Sint-Elisabethsdal te Nunhem. Heythuysen had een eigen schepenbank, waaronder tot ongeveer 1680 ook het nabijgelegen dorp Roggel viel.
In de tweede helft van de zeventiende eeuw werd een aantal dorpen in het graafschap door de prinsbisschop van Luik als afzonderlijke heerlijkheden verpand. Op 5 maart 1680 werd Heythuysen voor 3000 kronen gekocht door Hubert van der Meer, heer van Grijsoord, die het enkele jaren later overdroeg aan Gerard Assuerus baron de Horion.
In 1795 werd het graafschap Horn opgeheven door de Franse Republiek, en geïntegreerd in het departement van de Nedermaas. In de negentiende eeuw werd Heythuysen een zelfstandige gemeente in de Nederlandse provincie Limburg. In 1991 fuseerde Heythuysen met Grathem en Baexem tot de nieuwe gemeente Heythuysen, die in 2007 weer werd opgeheven.
Bevolking
De bevolking van Heythuysen groeide aanzienlijk in de negentiende eeuw, mede ten gevolge van de komst van het St. Aloysiusgesticht in 1852. De resultaten van de volkstellingen, die in Nederland sinds 1830 periodiek worden gehouden, laten de ontwikkeling zien [2].
Jaar | 1830 | 1840 | 1849 | 1859 | 1869 | 1879 | 1889 | 1899 | 1909 | 1920 | 1930 | 1947 |
Inwoners | 1253 | 1337 | 1503 | 1649 | 1770 | 1917 | 1762 | 2173 | 2475 | 2523 | 2732 | 3132 |
In 2006 had Heythuysen 6160 inwoners.
Bronnen
De archieven van de schepenbank Heythuysen en de kerkregisters bevinden zich in het Regionaal Historisch Centrum Limburg (RHCL) te Maastricht. Het archief van de gemeente Heythuysen (1628-1990) bevindt zich in het Gemeentearchief Roermond (GAR).
Doop- huwelijks- en overlijdensregisters van de parochie H. Nicolaas te Heythuysen
- Dopen 12 november 1651 – 11 september 1797
- Huwelijk 1 juli 1652 – 22 oktober 1797
- Overlijden 29 april 1651 – 15 september 1797
Zie ook deze link DTB-registers en Burgerlijke Stand.
Literatuur
- Jan H. Hanssen, De aantekeningen van Joannes Geenen, pastoor van Heythuysen 1753-1779, Rondom het Leudal 123 (2006), 69-73; RhL 124 (2006), 85-6; RhL 125 (2007), 124; RhL 126 (2007), 144-5; RhL 127 (2007), 170-2.
- Wim Hupperetz, Ben Olde Meierink, Ronald Rommers, Kastelen in Limburg, Utrecht 2005, p. 206.
- Overzicht van literatuur over Heythuysen in de Koninklijke Bibliotheek (KB).