Wijzigingen

Tijdens het Concilie van Trente (1545-1563) werd vastgelegd (Sessio XXIV) dat een huwelijk gesloten moest worden in een kerk en door een priester in het bijzijn van twee getuigen. Dit huwelijk moest worden vastgelegd in een huwelijksregister. Mensen moesten ook een katholieke achternaam hebben. Dit was de eerste officiële stap voor het registreren van familienamen in onze regio. De vroegste kerkregisters komen dan ook uit deze periode, het einde van de 16e eeuw. Bijvoorbeeld de Sint Pancratius Parochie in Heerlen.

Tijdens het Concilie van Trente (1545-1563) werd vastgelegd (Sessio XXIV) dat een huwelijk gesloten moest worden in een kerk en door een priester in het bijzijn van twee getuigen. Dit huwelijk moest worden vastgelegd in een huwelijksregister. Mensen moesten ook een katholieke achternaam hebben. Dit was de eerste officiële stap voor het registreren van familienamen in onze regio. De vroegste kerkregisters komen dan ook uit deze periode, het einde van de 16e eeuw. Bijvoorbeeld de Sint Pancratius Parochie in Heerlen.

Een tweede belangrijke officiële stap was het Eeuwig Edict van 1611. Dit door aartshertog Albrecht en zijn vrouw Isabella, de landvoogden van de Zuidelijke Nederlanden, uitgevaardigd Edict is de voorloper van het Algemeen Wetboek en ook de Burgerlijke Stand. In artikel XV van dit edict stond dat de pastoor een register diende bij te houden waarin de dopen, huwelijken en overlijdens werden geschreven met gebruik van naam en toenaam. In artikel III stond dat het kind dezelfde naam kreeg als de vader.  Hier ontstond de variatie in namen omdat de drager ervan vaak niet kon schrijven en afhankelijk was van de kennis en kunde (en misschien het humeur) van de pastoor. Zo kon het gebeuren dat sommige kinderen ingeschreven werden als Dreessen en andere als Dreissen of Driessens en ze toch allemaal van vader Johan Driesen waren. Je ziet hier ook dat bv een man geboren werd als Jean Guillelmis, in het huwelijk trad als Johan Willemsen en stierf als Jan Willems, een en dezelfde persoon.

Een tweede belangrijke officiële stap was het Eeuwig Edict van 1611. Dit door aartshertog Albrecht en zijn vrouw Isabella, de landvoogden van de Zuidelijke Nederlanden, uitgevaardigd Edict is de voorloper van het Algemeen Wetboek en ook de Burgerlijke Stand. In artikel XV van dit edict stond dat de pastoor een register diende bij te houden waarin de dopen, huwelijken en overlijdens werden geschreven met gebruik van naam en toenaam. In artikel III stond dat het kind dezelfde naam kreeg als de vader.  Hier ontstond de variatie in namen omdat de drager ervan vaak niet kon schrijven en afhankelijk was van de kennis en kunde (en misschien het humeur) van de pastoor. Zo kon het gebeuren dat sommige kinderen ingeschreven werden als Dreessen en andere als Dreissen of Driessens en ze toch allemaal van vader Johan Driesen waren. Je ziet hier ook dat bv een man geboren werd als Joannes Wilhelmsen, in het huwelijk trad als Jan Willems en stierf als Jean Guillelmis, een en dezelfde persoon.

En een derde grote stap (in twee etappes) is deze. Napoleon Bonaparte voerde 1804 de Code Civil in. Hierin werd een deel, de Burgerlijke Stand, gecreëerd om de Burgerlijke Staat en het huwelijk uit het kerkrecht te halen. Het is voor een generaal natuurlijk ook handig om bij te houden wanneer je mannelijke bevolking de militair rijpe leeftijd bereikt heeft.  En op 18 Augustus 1811 werd een decreet ingevoerd betreffende de achternamen. Hierin werd oa beschreven in artikel VI dat de familienaam van de vader (of bij onstentenis diens vader) aan alle kinderen zal worden gegeven en op dezelfde manier geschreven moet worden. Dit werd in de zuidelijke Nederlanden eerder ingevoerd daar zij direct onder de invloed van het keizerrijk vielen. Het noorden volgde pas later.

En een derde grote stap (in twee etappes) is deze. Napoleon Bonaparte voerde 1804 de Code Civil in. Hierin werd een deel, de Burgerlijke Stand, gecreëerd om de Burgerlijke Staat en het huwelijk uit het kerkrecht te halen. Het is voor een generaal natuurlijk ook handig om bij te houden wanneer je mannelijke bevolking de militair rijpe leeftijd bereikt heeft.  En op 18 Augustus 1811 werd een decreet ingevoerd betreffende de achternamen. Hierin werd oa beschreven in artikel VI dat de familienaam van de vader (of bij onstentenis diens vader) aan alle kinderen zal worden gegeven en op dezelfde manier geschreven moet worden. Dit werd in de zuidelijke Nederlanden eerder ingevoerd daar zij direct onder de invloed van het keizerrijk vielen. Het noorden volgde pas later.