24.519
bewerkingen
Wijzigingen
Uit Genealogie Limburg Wiki
→Archieven
'''Baexem''' (Limburgs: ''Boaksum/Boakse'') is een kerkdorp gelegen in midden-Limburg. Het maakt sinds 1 januari 2007 deel uit van de nieuwe [[gemeente Leudal]]. Sinds 1991 behoorde Baexem tot de gemeente [[Heythuysen]], thans ook deel uitmakend van Leudal. Tot 1991 was Baexem zelfstandig. Het dorp telt circa 2700 inwoners.
==Naam==
Voor de betekenis van de naam Baexem worden twee opties gegeven: 1. Het zou afkomstig kunnen zijn van het Nederduitse ''Bax-heim'', dat woonplaats van de krijgers betekent. 2. Het zou afkomstig zijn van ''Bach-heim'', dat woonplaats tussen de beken betekent. Deze laatste optie lijkt meer voor de hand liggen, ook omdat Baexem tussen twee beken gebouwd is: de Tungelroyse en de Haelensche beek.
==Wapen==
Het is een sprekend wapen, waarbij de balken de twee beken in de gemeente symboliseren. Het wapen is later vastgesteld in het nieuwe koninkrijk der Nederlanden, daar deze schepenbank in het land van Thorn nooit een eigen wapen heeft gehad.
==Geschiedenis==
De naam Baexem wordt voor het eerst genoemd in 1244, als het gaat om de vastlegging van de inkomsten van de abdis van Thorn.
Baexem behoorde vroeger niet tot het [[Graafschap Horn]], zoals Heythuysen en twee andere gemeenten die nu de gemeente Leudal vormen, maar tot het [[Thorn|Vorstendom Thorn]]. (Ook het kerkdorp [[Hunsel]] hoorde niet tot het ''Land van Horn'', maar tot de [[Heerlijkheid Kessenich]].)
==Monumenten==
[[Afbeelding:Aurora Baexem-001.jpg|thumb|200px|right| Molen Aurora te Baexem]]
*Het oude dorp Baexem bewaart waardevolle herinneringen aan het rijke verleden, zoals het kleine Kasteel Baexem. Dit kasteel aan de weg Baexem-Grathem, de Kasteelweg, was in het bezit van de voormalige familie De Baexem. Ze waren van adellijke afkomst en noemden zich naar hun woonplaats, ''van Baokse'' (in dialect) of (in het Frans) ''de Baexem''. In de zeventiende eeuw was de familie [[Rhoe van Obsinnich]] (of De Rhoe d'Obsinnich, hier genaamd Rhoe van Baexem), eigenaar van het kasteel. Vanaf 1726 bewoonde de met haar geparenteerde familie Van der Marck het huis tot in de 19e eeuw. Thans is de kasteelwoning particulier eigendom. Het symmetrisch aangelegde complex was vroeger omgeven door een gracht. Het kasteel is niet te bezichtigen, maar de bijbehorende bloemen- en kruidentuin is wel voor het publiek toegankelijk.
Er schijnt nog een ouder kasteel gestaan te hebben, tussen het huidige Kasteel de Baexem en Huize Exaten. De enige aanwijzing hiervoor is een oude tekening waarop de slotgracht is aangegeven. Deze is ook te zien op luchtfoto's als een met bomen gevuld vierkant. Hoe dit kasteel er heeft uitgezien is helaas nergens meer terug te vinden.
*Huize de Brias.
*De kloosters Exaten en Mariabosch.
*De molen "Aurora".
*De Sint-Johannes de Doperkerk te Baexem. De huidige kerk uit 1949-1950 werd ontworpen door architect Alphons Boosten. De oude kerk van Baexem was gelegen op de "Klockeberg" en werd in de Tweede Wereldoorlog opgeblazen. Op de Klockeberg zijn nog altijd grafstenen uit de Middeleeuwen aanwezig.<br>
*Het voormalige treinstation (Station Baexem-Heythuysen), is tegenwoordig in gebruik als woonhuis.
==Archieven==
De doopregisters beginnen in 1724 evenals de huwelijkregisters en de overlijdenregisters. Zie ook deze link [http://www.genver.nl/lb/dtb0886.htm DTB-registers] en [http://www.genver.nl/lb/bs0886.htm Burgerlijke Stand Baexem]. Het is de parochie Johannes de Doper. Het heeft nooit een eigen schepenbank gehad.
==Literatuur==
*[http://opc4.kb.nl/DB=1/SET=63/TTL=1/CMD?ACT=SRCH&IKT=8866&SRT=RLV&TRM=baexem Overzicht van literatuur over Baexem in de Koninklijke Bibliotheek (KB).]
==Externe Links==
* [http://www.toine-hendriks.nl/Baexem/Huwelijken%20Baexem.htm Overzicht gezinnen/huwelijken Baexem 1765-1862]
* [http://www.roermond.nl/index15961.htm Archievenoverzicht van de gemeente Leudal]
* [http://nl.wikipedia.org/wiki/Baexem Wikipedia Baexem]
* [http://www.kuijsten.de/atlas/li/baxem.html Gemeenteatlas Baexem 1866]
* [http://www.molendatabase.nl/nederland/molen.php?nummer=398 Geschiedenis molen Aurora]
* [http://www.stjanbaexem.nl/nl/historie Geschiedenis Schutterij St. Jan]
[[Categorie:Gemeente Leudal]]
[[Categorie:Vorstendom Thorn]]
==Naam==
Voor de betekenis van de naam Baexem worden twee opties gegeven: 1. Het zou afkomstig kunnen zijn van het Nederduitse ''Bax-heim'', dat woonplaats van de krijgers betekent. 2. Het zou afkomstig zijn van ''Bach-heim'', dat woonplaats tussen de beken betekent. Deze laatste optie lijkt meer voor de hand liggen, ook omdat Baexem tussen twee beken gebouwd is: de Tungelroyse en de Haelensche beek.
==Wapen==
Het is een sprekend wapen, waarbij de balken de twee beken in de gemeente symboliseren. Het wapen is later vastgesteld in het nieuwe koninkrijk der Nederlanden, daar deze schepenbank in het land van Thorn nooit een eigen wapen heeft gehad.
==Geschiedenis==
De naam Baexem wordt voor het eerst genoemd in 1244, als het gaat om de vastlegging van de inkomsten van de abdis van Thorn.
Baexem behoorde vroeger niet tot het [[Graafschap Horn]], zoals Heythuysen en twee andere gemeenten die nu de gemeente Leudal vormen, maar tot het [[Thorn|Vorstendom Thorn]]. (Ook het kerkdorp [[Hunsel]] hoorde niet tot het ''Land van Horn'', maar tot de [[Heerlijkheid Kessenich]].)
==Monumenten==
[[Afbeelding:Aurora Baexem-001.jpg|thumb|200px|right| Molen Aurora te Baexem]]
*Het oude dorp Baexem bewaart waardevolle herinneringen aan het rijke verleden, zoals het kleine Kasteel Baexem. Dit kasteel aan de weg Baexem-Grathem, de Kasteelweg, was in het bezit van de voormalige familie De Baexem. Ze waren van adellijke afkomst en noemden zich naar hun woonplaats, ''van Baokse'' (in dialect) of (in het Frans) ''de Baexem''. In de zeventiende eeuw was de familie [[Rhoe van Obsinnich]] (of De Rhoe d'Obsinnich, hier genaamd Rhoe van Baexem), eigenaar van het kasteel. Vanaf 1726 bewoonde de met haar geparenteerde familie Van der Marck het huis tot in de 19e eeuw. Thans is de kasteelwoning particulier eigendom. Het symmetrisch aangelegde complex was vroeger omgeven door een gracht. Het kasteel is niet te bezichtigen, maar de bijbehorende bloemen- en kruidentuin is wel voor het publiek toegankelijk.
Er schijnt nog een ouder kasteel gestaan te hebben, tussen het huidige Kasteel de Baexem en Huize Exaten. De enige aanwijzing hiervoor is een oude tekening waarop de slotgracht is aangegeven. Deze is ook te zien op luchtfoto's als een met bomen gevuld vierkant. Hoe dit kasteel er heeft uitgezien is helaas nergens meer terug te vinden.
*Huize de Brias.
*De kloosters Exaten en Mariabosch.
*De molen "Aurora".
*De Sint-Johannes de Doperkerk te Baexem. De huidige kerk uit 1949-1950 werd ontworpen door architect Alphons Boosten. De oude kerk van Baexem was gelegen op de "Klockeberg" en werd in de Tweede Wereldoorlog opgeblazen. Op de Klockeberg zijn nog altijd grafstenen uit de Middeleeuwen aanwezig.<br>
*Het voormalige treinstation (Station Baexem-Heythuysen), is tegenwoordig in gebruik als woonhuis.
==Archieven==
De doopregisters beginnen in 1724 evenals de huwelijkregisters en de overlijdenregisters. Zie ook deze link [http://www.genver.nl/lb/dtb0886.htm DTB-registers] en [http://www.genver.nl/lb/bs0886.htm Burgerlijke Stand Baexem]. Het is de parochie Johannes de Doper. Het heeft nooit een eigen schepenbank gehad.
==Literatuur==
*[http://opc4.kb.nl/DB=1/SET=63/TTL=1/CMD?ACT=SRCH&IKT=8866&SRT=RLV&TRM=baexem Overzicht van literatuur over Baexem in de Koninklijke Bibliotheek (KB).]
==Externe Links==
* [http://www.toine-hendriks.nl/Baexem/Huwelijken%20Baexem.htm Overzicht gezinnen/huwelijken Baexem 1765-1862]
* [http://www.roermond.nl/index15961.htm Archievenoverzicht van de gemeente Leudal]
* [http://nl.wikipedia.org/wiki/Baexem Wikipedia Baexem]
* [http://www.kuijsten.de/atlas/li/baxem.html Gemeenteatlas Baexem 1866]
* [http://www.molendatabase.nl/nederland/molen.php?nummer=398 Geschiedenis molen Aurora]
* [http://www.stjanbaexem.nl/nl/historie Geschiedenis Schutterij St. Jan]
[[Categorie:Gemeente Leudal]]
[[Categorie:Vorstendom Thorn]]
