6.420
bewerkingen
Wijzigingen
Uit Genealogie Limburg Wiki
k
geen bewerkingssamenvatting
De '''Swalm''' (Limburgs: ''Zjwaam'', Duits: ''Schwalm'') is een kleine zijrivier van de Maas. Zij ontspringt in de buurt van [[kasteel Tüschenbroich]] (Nederlands: ''Tussenbroek'') ten zuiden van [[Wegberg-Tüschenbroich|Wegberg]] in de grensstreek van Duitsland en het Nederlandse Midden-Limburg en mondt bij [[Swalmen]] ([[gemeente Roermond]]) voorbij de ruine van de [[Naborch|Ouborg]] en onderlangs de rivierduin de Donderberg (tussen [[Wieler]] en [[Rijkel]]) in de Maas uit. Op Duits grondgebied liggen aan de Schwalm achtereenvolgens [[Wegberg]], [[Niederkrüchten]], [[Schwalmtal]], [[Born (Brüggen)|Brüggen-Born]] en [[Brüggen]]. In Nederland stroomt de rivier alleen door [[Swalmen]]. De laatste kilometer van de benedenloop vormt niet alleen de gemeentegrens met het aangrenzende [[Beesel]], maar was tussen 1715 en 1796 tevens de noordgrens van het [[Oostenrijks Overkwartier van Gelre]].
De rivier loopt tussen de Roer (''Rur''), Nette en Niers. Zij heeft een lengte van 45 kilometer, waarvan dertien op Nederlands grondgebied. Het stroomgebied meet 277 km², waarvan 26 km² in Nederland. Het verval bedraagt 72 meter, waarvan twaalf in Nederland. Bij de monding is de hoogte ongeveer twaalf meter NAP; in Duitsland is er een hoogteverschil van 85 meter NAP bij de bron tot 26,3 meter NAP bij de grens.<br>
Het Nederlandse deel, en gedeeltelijk ook de bovenloop van de Swalm, hebben hun natuurlijke, meanderende loop behouden of teruggekregen. Daarmee is het een van de weinige meanderende beken in Nederland. Het beekdal maakt deel uit van het Natuurpark Maas-Swalm-Nette.
==Watermolens langs de Swalm en haar zijbeken==
[[afbeelding:Swalm_molens.JPG|thumb|right|De locatie van de watermolens in Swalmen. Detail van de Ferrariskaart.]]Langs de Swalm en haar zijbeken lagen en liggen meer dan dertig watermolens. De opgewekte energie werd gebruikt voor diverse doeleinden. Zo zien we korenmolens, oliemolens, looimolens en slijpmolens. Zie [http://www.limburg-bernd.de/Muehlen/1%20Muehlenblatt.htm hier] voor een overzicht.<br>
De molens waren hoofdzakelijk eigendom van kasteelheren in de omgeving. Zij verpachtten de molens; de [[pachter]]s waren aanvankelijk zelf [[molenaar]]s, maar in de loop van de 18e eeuw gebeurde het steeds vaker dat de pachters op hun beurt molenaars aanstelden.
==Externe links==
* [http://www.loegiesen.nl/toponiemen/Swalm.htm De Swalm, een fotoimpressie van het Nederlandse gedeelte van deze rivier]
* [http://www.schwalm.nrw.de/ Informationsseite Staatliches Umweltamt Krefeld]
* [http://www.schwalmverband.de/ Schwalmverband Brüggen]
* [http://www.maasinbeeld.nl/publicaties/Swalmdal_Donderberg_lr.pdf] Swalmdal / Donderberg
* [http://www.ruimtevoorderivier.wur.nl/documents/Alterra_rapport_Ewout.pdf] Wèl of géén natuurlijke beekmonding?! Stageverslag (zie o.m. foto's op p. 24)
[[Categorie:Rivier in Limburg]]
De rivier loopt tussen de Roer (''Rur''), Nette en Niers. Zij heeft een lengte van 45 kilometer, waarvan dertien op Nederlands grondgebied. Het stroomgebied meet 277 km², waarvan 26 km² in Nederland. Het verval bedraagt 72 meter, waarvan twaalf in Nederland. Bij de monding is de hoogte ongeveer twaalf meter NAP; in Duitsland is er een hoogteverschil van 85 meter NAP bij de bron tot 26,3 meter NAP bij de grens.<br>
Het Nederlandse deel, en gedeeltelijk ook de bovenloop van de Swalm, hebben hun natuurlijke, meanderende loop behouden of teruggekregen. Daarmee is het een van de weinige meanderende beken in Nederland. Het beekdal maakt deel uit van het Natuurpark Maas-Swalm-Nette.
==Watermolens langs de Swalm en haar zijbeken==
[[afbeelding:Swalm_molens.JPG|thumb|right|De locatie van de watermolens in Swalmen. Detail van de Ferrariskaart.]]Langs de Swalm en haar zijbeken lagen en liggen meer dan dertig watermolens. De opgewekte energie werd gebruikt voor diverse doeleinden. Zo zien we korenmolens, oliemolens, looimolens en slijpmolens. Zie [http://www.limburg-bernd.de/Muehlen/1%20Muehlenblatt.htm hier] voor een overzicht.<br>
De molens waren hoofdzakelijk eigendom van kasteelheren in de omgeving. Zij verpachtten de molens; de [[pachter]]s waren aanvankelijk zelf [[molenaar]]s, maar in de loop van de 18e eeuw gebeurde het steeds vaker dat de pachters op hun beurt molenaars aanstelden.
==Externe links==
* [http://www.loegiesen.nl/toponiemen/Swalm.htm De Swalm, een fotoimpressie van het Nederlandse gedeelte van deze rivier]
* [http://www.schwalm.nrw.de/ Informationsseite Staatliches Umweltamt Krefeld]
* [http://www.schwalmverband.de/ Schwalmverband Brüggen]
* [http://www.maasinbeeld.nl/publicaties/Swalmdal_Donderberg_lr.pdf] Swalmdal / Donderberg
* [http://www.ruimtevoorderivier.wur.nl/documents/Alterra_rapport_Ewout.pdf] Wèl of géén natuurlijke beekmonding?! Stageverslag (zie o.m. foto's op p. 24)
[[Categorie:Rivier in Limburg]]
