Van Broeckhuysen (adel)

Uit Genealogie Limburg Wiki
Tree3c.jpgTree3c.jpg

Van Broeckhuysen is een adellijk geslacht uit Opper-Gelre, stammend uit Broekhuizen in het tegenwoordige Noord-Limburg. Uitgestorven in wettelijke lijn in 1887.

Eerste vermelding van deze familie is in 1228 wanneer een ridder Seger van Broeckhuysen wordt vermeld en de eerst gemelde Heer van Broekhuizen is Willem in 1270. Ze droegen hun allodiaal huis Broekhuizen in 1434 aan de Hertog van Gelre op, en werden hierdoor van hem leenman. Met name in de 15e eeuw was deze familie talrijk en verspreid over Noord-Limburg en de Betuwe. In deze periode waren kastelen in Geijsteren, Broekhuizen, Lottum, Ooijen, Wickrade, Ammerzoden, Brakel en Waardenburg in hun bezit. Ze vervulden voorts hoge functies voor de Hertog als ambtsman in Kessel en erfhofmeester. De langstlevende tak van deze familie is protestant geworden en verplaatste zich naar de Veluwe (Veluwsche tak) en vervulde daar bestuursfuncties in de steden Arnhem en Harderwijk.

Bekendste vertegenwoordiger van deze familie is Reynier van Broeckhuysen, die als veldheer in Gelre, maar ook als Hoeks veldheer in Holland en Utrecht actief was. Hij was de laatste Heer van Broekhuizen uit deze familie; de heerlijkheid vererfde via zijn dochter. De "Van Broeckhuysenstraat" in Nijmegen naar deze Reynier vernoemd.

In Venlo is de "Jan van Broekhuizenstraat" (in de verkeerde spelling) naar een lid van deze familie genoemd die hier belangrijke bezittingen in de vorm van rechten had, kort voor de stadsverheffing in 1343. Doordat deze aan de Hertog overgedragen/verkocht werden, kon de stadsverheffing plaatsvinden.

Genealogie

Hieronder staan de oudste generaties vermeld. De heer M. Flokstra uit Venray heeft een zeer complete en betrouwbare genealogie in delen in verschillende bladen gepubliceerd. Hij gebruikt hierin de spelling uit de 20e eeuw (van Broekhuizen) voor deze familie.

Generatie 1

I. Seger van Broeckhuysen vermeld 1228-1268, ridder

Generatie 2

II. Johan van Broeckhuysen vermeld 1246-1250, ridder.

Kinderen van Johan:

  1. Willem van Broeckhuysen volgt IIIa.
  2. Johan van Broeckhuysen volgt IIIb.

Generatie 3

IIIa. Willem van Broeckhuysen vermeld 1270-1290, ridder en heer van Broekhuizen.

Kinderen van Willem:

  1. Johan van Broeckhuysen volgt IVa.
  2. Seger van Broeckhuysen volgt IVb.

IIIb. Seger van Broeckhuysen alias van Swalmen, vermeld 1271-1286, ridder en eerste heer van Swalmen.

Kinderen van Seger:

  1. Vosken van Broeckhuysen van Swalmen vermeld 1286-1295.
  2. Willem van Broeckhuysen van Swalmen volgt IVc.
  3. Henricus van Broeckhuysen van Swalmen vermeld 1294/95,
  4. dochter, trouwde met Johan van Kessel.
  5. Eisabeth van Broeckhuysen van Swalmen vermeld 1292-1341 en abdis.

Generatie 4

IVa. Johan van Broeckhuysen (senior) vermeld 1314-1321, heer van Broekhuizen.

Kinderen van Johan:

  1. Johan van Broeckhuysen junior, volgt Va.
  2. Willem van Broeckhuysen volgt Vb.
  3. Elisabeth van Broeckhuysen vermeld 1328.

IVb. Seger I van Broeckhuysen van Ooijen (senior) vermeld 1311-1338. Beleend met de Gun te Swolgen in 1321.

Kind van Seger:

  1. Seger II van Broeckhuysen van Ooijen junior, volgt Vc.

IVc. Willem van Broeckhuysen van Swalmen vermeld 1294-1332.

Kinderen van Willem:

  1. Seger Vosken van Broeckhuysen van Swalmen volgt Vd.
  2. Fritzwindis van Broeckhuysen van Swalmen vermeld 1341/42 en abdis.
  3. Stephanus van Broeckhuysen van Swalmen vermeld 1331
  4. Willem van Broeckhuysen van Swalmen vermeld 1343-1367 en geestelijke.

Generatie 5

Va. Johan van Broeckhuysen (junior) vermeld 1314-1354, trouwde Sophia van Loe. Van hem stamt de linie Binnen af die in 1887 in wettelijke lijn uitstierf.

Uit dit huwelijk:

  1. Johan van Broeckhuysen volgt VIa.

Vb. Willem van Broeckhuysen vermeld 1326-1362, kreeg Hof van Baerle in leen 1326, eerste heer van Wickrade in 1338, trouwde met Mechteld van Meer/Alfrade van Eyngelsdorp, dochter van ridder Gerardt van Eyngeldorp. Stichter van de linie Wickrade, die in wettelijke lijn uitstierf in 1427/28.

Uit deze huwelijken:

  1. Johan van Broeckhuysen van Wickrade vermeld 1352-1375, heer van Wickrade 1364-1375, trouwde met Elisabeth van Engelsdorp.
  2. Heinrich van Broeckhuysen van Wickrade volgt VIb.
  3. Seger van Broeckhuysen vermeld 1371.

Vc. Seger II van Broeckhuysen van Ooijen vermeld 1338-1359. Hieruit de linie van Ooijen die uitstierf kort na 1649.

Uit dit huwelijk:

  1. Seger III van Broeckhuysen van Ooijen volgt VIc.
  2. Johan van Broeckhuysen van Ooijen volgt VId.

Vd. Seger Vosken van Broeckhuysen van Swalmen vermeld 1313-1347. Hieruit de linie Van Swalmen, die vermoedelijk nog enige tijd heeft voortbestaan in Roermond en uitgestorven is.

Uit dit huwelijk:

  1. Vosken van Broeckhuysen van Swalmen pastoor te Swalmen.
  2. Gerard Vosken van Broeckhuysen van Swalmen vermeld 1326-1368, trouwde met Guda van Elmpt.
  3. Werner Vosken van Broeckhuysen van Swalmen volgt VIe.
  4. Robijn van Broeckhuysen van Swalmen vermeld 1358-1381, kannunik te Maastricht.
  5. Guda van Broeckhuysen van Swalmen vermeld 1341-1378, trouwde 1. met Gerhard von Heppendorf en 2. met Jacob van Mirlaer (vermeld 1337-1373, in welk jaar hij overleed).
  6. Bela van Broeckhuysen van Swalmen vermeld 1354-1380 abdis.

Generatie 6

VIa. Johan van Broeckhuysen vermeld tot 1379, overleden 1380/1381, trouwde met Lysbeth van Buderich.

Uit dit huwelijk:

  1. Willem van Broeckhuysen heer van Broekhuizen, trouwde met Agnes van Waardenburg, dochter van Gerard de Cock van Waardenburg en Henrica van Culemborg.
  2. Jan van Broeckhuysen vermeld 1394-1424, hieruit de linie Binnen.

VIb. Heinrich van Broeckhuysen van Wickrade vermeld 1351-1397, heer van Wickrade vanaf 1375, trouwde met Christine van Monumento.

Uit dit huwelijk:

  1. Johan van Broeckhuysen van Wickrade vermeld 1382-1454, overleden 1454, heer van Wickrade, ambtman Kriekenbeck en Erkelenz, erfkamerheer van de hertog, trouwde 1. met Aleidis van Merode en trouwde 2. met Margaretha van Gymmenich. Uit de huwelijken geen kinderen, wel 2 bastaarden: Johan en Dirk van Broeckhuysen.
  2. Dirk van Broeckhuysen van Wickrade (Dederich) vermeld 1392-1418, overleden 1427/1428, trouwde met Mechtild van Schoonvorst.

VIc. Seger III van Broeckhuysen van Ooijen vermeld 1375-1396, heer van Ooijen.

Uit dit huwelijk:

  1. Seger IV van Broeckhuysen van Ooijen
  2. Stijne van Broeckhuysen van Ooijen
  3. Jan van Broeckhuysen van Ooijen
  4. Griet van Broeckhuysen van Ooijen
  5. Aleid van Broeckhuysen van Ooijen
  6. Gijsken van Broeckhuysen van Ooijen
  7. Michiel van Broeckhuysen van Ooijen
  8. Maes van Broeckhuysen van Ooijen (Thomas) trouwde met Agnes van Eyll.

VId. Johan van Broeckhuysen van Ooijen (ook bijgenaamd Johan van der Gunnen) vermeld 1359-1384, heer van de Gun en half Ter Horst, trouwde met Diderich.

Uit dit huwelijk:

  1. Johan van Broeckhuysen van Ooijen trouwde met Goda van Eyll.
  2. Elisabeth van Broeckhuysen van Ooijen trouwde met Sibert van Blittterswijck.
  3. Margriet van Broeckhuysen van Ooijen
  4. Hendrik van Broeckhuysen van Ooijen
  5. Johanna van Broeckhuysen van Ooijen trouwde met Jacob van Mirlaer.

VIe. Werner Vosken van Broeckhuysen van Swalmen vermeld 1337-1380, overleden in 1379, trouwde Bela van Geilenkirchen. In 1370 schonk hertog Eduard van Gelre een tiende in Vlodrop aan de kapel genaamd Betlehem te Roermond onder voorwaarde dat Werner van Swalmen, als hospitaalridder in deze kapel, de tienden van hem in leen zou houden, evenals degenen die na hem hospitaalridder zouden zijn. Hij was in 1369 gezant voor Hertog Eduard naar de Engelse koning Edward. Het wapen van Werner van Swalmen staat vermeld in de Codex Gelre: een gedeeld schild met boven elf zwarte hermelijnstaarten op een wit veld, gerangschikt in twee rijen, zes respectievelijk vijf naast elkaar, met daarover een rode barensteel met vier pendanten. Het grotere, onderste deel van het schild is egaal groen. Als helmteken voerde Werner een wit suikerbrood bezaaid met zwarte hermelijnstaarten.

Uit dit huwelijk:

  1. Seger van Broeckhuysen van Swalmen vermeld 1358-1407, trouwde Arnoldina van Isendoorn. Seger werd door aankoop of door dit huwelijk eigenaar van Burg Laurenzberg, naar hem ook wel Siegersberg en Schwalmersberg genoemd. Hieruit een dochter Fulsigina (Fulsgin) die op 30 september 1422 trouwde met Johan van Palland, waarbij zij het huis Laurenzberg bij Eschweiler in het huwelijk bracht.
  2. Gerard van Broeckhuysen van Swalmen vermeld 1404.

Literatuur

  • Nederlands Adelboek 1989
  • M. Flokstra 1997: 'Middeleeuwse Heren van Broekhuizen', PSHAL 133, 141-190.
  • Nederlandsche Leeuw 1974 (Veluwsche tak)

Externe link

  • Over: BROECKHUYSEN (Jan van), overl. 17 Dec. 1450 in het H. Land, zoon van Willem, erfhofmeester ambtman van het land van Kessel, heer van Geysteren en Spraeland en van Agnes de Cock, zie:
    J. Verzijl in Nieuw Nederlands Biografisch Woordenboek (NNBW), [1].