3.476
bewerkingen
Wijzigingen
Uit Genealogie Limburg Wiki
→Externe links
Het '''officialaat''' is een kerkelijke rechtbank binnen een bisdom van de Rooms-Katholieke kerk. De rechtbank wordt voorgezeten door de [[officiaal]], die optreedt als aanklager en [[rechter]].
Voor genealogen zijn de oude archieven van het officialaat vaak een openbaring. We vinden hier de meest onverwachte zaken met betrekking tot stamboomonderzoek. Vreemd genoeg blijkt deze zeer interessante bron bij veel genealogen nog steeds onbekend. Bedenk ook dat de stukken (net als bij de wereldlijke rechtbanken) niet alleen gegevens kunnen bevatten over de partijen die direct bij het proces betrokken zijn maar ook over de vaak vele getuigen die een verklaring afleggen.
===Enkele voorbeelden van gegevens uit het officialaat van het bisdom Roermond===
*1694: Proces Henricus [[Alberts]] tegen Anna Maria Wijrot, beiden te [[Venlo]]. Eiser klaagt dat zijn vrouw na de geboorte van hun eerste kind en na dertien maanden huwelijk van hem is weggegaan, omdat hij zou drinken en jagen. Hij erkent dat hij graag jaagt en ook wel eens wat drinkt, maar vindt dit geen reden om uit elkaar te gaan, te meer omdat hij alles in het huwelijk heeft gebracht en ze genoeg hebben om van te leven, als zij bij hem terugkeert en hem wil helpen in de zaak.
*1697: Elisabeth [[Croonen]] uit [[Swalmen]] voert een proces tegen haar man Nicolaus [[Lemmen]] aldaar. Deze verschijnt pas op de derde dagvaarding voor de officiaal en [[actuarius]], die daartoe naar Swalmen zijn gegaan. Volgens Elisabeth, die eerst gehoord wordt, zijn beiden met St.-Jan vorig jaar getrouwd. Nicolaus was volgens haar wreed en weinig frequent 'in de samenleving'. Later begon zij te vermoeden dat hij impotent was, daar hij bij zijn beide vorige vrouwen ook geen kinderen had verwekt en volgens haar geen zaadlozingen heeft. Volgens Nicolaus is hij vroeger door zijn moeder met roeden geslagen, waarbij zijn geslachtsorgaan is geraakt 'soo dat hetzelve niet kan afstroepen en somwilen niet penetreeren wegens onsterkigheid'. Soms lukt het echter wel. Ook Elisabeth bekent dat hij soms heeft gepenetreerd maar zij weet niet of hij daarbij een zaadlozing heeft gehad. De zaak schijnt niet verder te zijn vervolgd.
*1711: Catharina [[Simons]] voert proces tegen Guilielmus van Hinghen. Zij heeft eerst op twee plaatsen te Roermond gediend en daarna bij Geurt [[Quiten|Quyten]] in [[Beesel]], "weesende eene herberghe alwaer de [[huurvaarder|huyrvaerders]] van dese stadt gewoon sijn aen te gaen". Tijdens een koude nacht heeft zij, omdat het boven te koud was, op aanraden van de [[herbergier]] in een kamer bij enkele huurvaarders geslapen, waarbij een van hen met haar heeft geslapen.
*1729: De promotor voert een proces tegen Reinerus [[Knippenberg|Knippenbergh]] en Catharina Roosen uit [[Belfeld]]. Reinerus zegt dat Catharina van hem is weggegaan op de gerechtsdag van Belfeld, toen hij weg was van huis. Zij is toen naar Leuth gegaan, waar ze ook vandaan kwam. Catharina zegt dat zij moeilijkheden kreeg met de [[voorkind|voorkinderen]] en daarna met haar man zelf. Zij wil wel weer samenwonen als de man bereid is naar Leuth te vertrekken, zoals hij haar voor het aangaan van het huwelijk heeft beloofd.
==Bronnen==
*[http://www.rhcl.nl/page.asp?id=1121 Archieven overzicht RHCL : Religie, levensbeschouwing]
==Externe links==
*[http://www.kerkrecht.nl/main.asp?page=354 Kerkelijk recht]
[[Categorie: Genealogisch woordenboek]]
[[categorie: Bisdom Roermond]]
Voor genealogen zijn de oude archieven van het officialaat vaak een openbaring. We vinden hier de meest onverwachte zaken met betrekking tot stamboomonderzoek. Vreemd genoeg blijkt deze zeer interessante bron bij veel genealogen nog steeds onbekend. Bedenk ook dat de stukken (net als bij de wereldlijke rechtbanken) niet alleen gegevens kunnen bevatten over de partijen die direct bij het proces betrokken zijn maar ook over de vaak vele getuigen die een verklaring afleggen.
===Enkele voorbeelden van gegevens uit het officialaat van het bisdom Roermond===
*1694: Proces Henricus [[Alberts]] tegen Anna Maria Wijrot, beiden te [[Venlo]]. Eiser klaagt dat zijn vrouw na de geboorte van hun eerste kind en na dertien maanden huwelijk van hem is weggegaan, omdat hij zou drinken en jagen. Hij erkent dat hij graag jaagt en ook wel eens wat drinkt, maar vindt dit geen reden om uit elkaar te gaan, te meer omdat hij alles in het huwelijk heeft gebracht en ze genoeg hebben om van te leven, als zij bij hem terugkeert en hem wil helpen in de zaak.
*1697: Elisabeth [[Croonen]] uit [[Swalmen]] voert een proces tegen haar man Nicolaus [[Lemmen]] aldaar. Deze verschijnt pas op de derde dagvaarding voor de officiaal en [[actuarius]], die daartoe naar Swalmen zijn gegaan. Volgens Elisabeth, die eerst gehoord wordt, zijn beiden met St.-Jan vorig jaar getrouwd. Nicolaus was volgens haar wreed en weinig frequent 'in de samenleving'. Later begon zij te vermoeden dat hij impotent was, daar hij bij zijn beide vorige vrouwen ook geen kinderen had verwekt en volgens haar geen zaadlozingen heeft. Volgens Nicolaus is hij vroeger door zijn moeder met roeden geslagen, waarbij zijn geslachtsorgaan is geraakt 'soo dat hetzelve niet kan afstroepen en somwilen niet penetreeren wegens onsterkigheid'. Soms lukt het echter wel. Ook Elisabeth bekent dat hij soms heeft gepenetreerd maar zij weet niet of hij daarbij een zaadlozing heeft gehad. De zaak schijnt niet verder te zijn vervolgd.
*1711: Catharina [[Simons]] voert proces tegen Guilielmus van Hinghen. Zij heeft eerst op twee plaatsen te Roermond gediend en daarna bij Geurt [[Quiten|Quyten]] in [[Beesel]], "weesende eene herberghe alwaer de [[huurvaarder|huyrvaerders]] van dese stadt gewoon sijn aen te gaen". Tijdens een koude nacht heeft zij, omdat het boven te koud was, op aanraden van de [[herbergier]] in een kamer bij enkele huurvaarders geslapen, waarbij een van hen met haar heeft geslapen.
*1729: De promotor voert een proces tegen Reinerus [[Knippenberg|Knippenbergh]] en Catharina Roosen uit [[Belfeld]]. Reinerus zegt dat Catharina van hem is weggegaan op de gerechtsdag van Belfeld, toen hij weg was van huis. Zij is toen naar Leuth gegaan, waar ze ook vandaan kwam. Catharina zegt dat zij moeilijkheden kreeg met de [[voorkind|voorkinderen]] en daarna met haar man zelf. Zij wil wel weer samenwonen als de man bereid is naar Leuth te vertrekken, zoals hij haar voor het aangaan van het huwelijk heeft beloofd.
==Bronnen==
*[http://www.rhcl.nl/page.asp?id=1121 Archieven overzicht RHCL : Religie, levensbeschouwing]
==Externe links==
*[http://www.kerkrecht.nl/main.asp?page=354 Kerkelijk recht]
[[Categorie: Genealogisch woordenboek]]
[[categorie: Bisdom Roermond]]
