6.420
bewerkingen
Wijzigingen
Uit Genealogie Limburg Wiki
→Externe links
[[Afbeelding:SchenckvanNydeggen.jpg|thumb|200px|right| Wapen van de familie Schenck van Nydeggen]]
''Eerste versie naar Wikipedia en gecorrigeerd''
'''Maarten Schenck van Nydeggen''' (Goch, 1540 - Nijmegen, 10 augustus 1589), naam ook gespeld als '''Schenk''', ''Nideggen'' of ''Nijdeggen'', Heer van [[Afferden]] en [[Bleijenbeek]], stamde uit een bastaardtak van een oude Gelderse familie [[Schenck van Nydeggen]].<ref>Het is een ongeschreven regel bij de familie Schenck van Nydeggen om bastaardkinderen niet ''Schenck van Nydeggen'' te noemen, maar ''Schenck''.</ref> Hij was als veldheer tot 1576 in Staatse dienst, en kwam daarna als bevelhebber in Spaanse dienst. Hij werd in 1582 door de Staatsen gevangengenomen en kwam in 1585 wederom in Staatse dienst.
==Leven==
Maarten was de zoon van '''Derick Schenck van Nydeggen''' en Anna van Berlaer (von Beslaer). Hij trouwde met Maria van Gelre, die overleden is in 1616 en begraven in de kerk van Goch. Hun dochter was Frederica Schenck, die eveneens begraven werd in de kerk van Goch.
Oorspronkelijk was Schenck in Staatse dienst, maar in 1576 nam hij [[Kasteel Bleijenbeek]] in, en liep toen over naar het Spaanse kamp. In 1579 nam hij [[Straelen]] en Doetinchem in, waarop de Staatse troepen onder leiding van Filips van Hohenlohe deze stad weer innamen en Schenck gevangen namen. In 1580 bouwde hij een schans te [[Well]], van waaruit hij rooftochten hield. Ook in 1580 versloeg hij een Staats leger te Hardenberg, en vervolgens trok hij aan het hoofd van de Spaansgezinde Malcontenten naar Groningen, waar hij George van Lalaing te hulp kwam. Vervolgens trok hij samen met Lalaing naar Delfzijl, ze namen ook Oldenzaal in alsmede de Friese steden Sloten en Stavoren. In 1581 werden dan Breda (''Furie van Houtepen'') en Eindhoven ingenomen. In 1582 werd Schenck te Xanten door de Staatsen gevangengenomen, waarna hij twee jaar in het gevang te [[Geldern]] verbleef.
In 1585 kwam hij in Staatse dienst, maar werd bij de eerste veldslag, bij Amerongen verslagen door Juan Baptista de Tassis. Einde 1585 veroverde hij [[Venlo]]. In 1586 bezette hij het Klooster Betersweert tussen [[Arcen]] en [[Lomm]]. Vervolgens trok hij naar Werl bij Dortmund, welke stad hij plunderde.
Hij liet in 1586 bij Lobith de '''Schenkenschans''' bouwen. Dit was de bekendste en meest zuidelijke schans van de Staten van Holland. Na de Vrede van Münster verloor dit fort zijn militaire functie. In 1587 veroverde hij Ruhrort, Rheinberg, en Bonn. Ondertussen heroverden de Spanjaarden Bonn en ook Bleijenbeek. Schenck echter trok naar Wesel en begon in 1589 met de bouw van de schans Knodsenburg tegenover Nijmegen. Bij de aanval op Nijmegen moest echter de Waal worden overgestoken met een aantal boten. De aanslag mislukte en Schenck vluchtte per boot terug. De boot zonk echter en Schenck kon vanwege zijn zware harnas niet zwemmen en verdronk.
==Graf en nagedachtenis==
Schencks lijk werd opgedregd, door de Spanjaarden onteerd en vervolgens begraven in de Kruittoren. Twee jaar later, toen Nijmegen weer in Staatse handen was, werd het op last van Prins Maurits herbegraven in de Sint-Stevenskerk. Tegenwoordig is de plaats van zijn graf in die kerk niet meer bekend. In de Sint-Antonispoort, waar de mislukte aanslag plaatsvond, bevindt zich een gedenksteen.
Schencks harnas werd aanvankelijk in de Raadskamer van het stadhuis van Nijmegen bewaard, maar Johann Maurits van Nassau-Siegen haalde dit harnas naar Kleef, waar het op een zuil een plaats vond in een park. In 1795 werd dit harnas door de Fransen vernield.
==Zie ook==
[[Schenck van Nydeggen]]
==Noot==
<references/>
== Bronnen ==
* Karl Kossert, ''Martin Schenk von Nideggen oder die Fehltritte der Tapferkeit'' (1993). Duisburg: Mercator-Verlag. ISBN 3-87463-196-6
* Heike Preuß, ''Martin Schenk von Nideggen (1540-1589) und der Truchsessische Krieg.'' In: Rheinische Vierteljahrsblätter; 49 (1985) 117-138.
* P. W. van Wissing, J. A. E. Kuys, [http://books.google.nl/books?id=zUDK39eD71gC&pg=PA109&dq=Maarten+Schenk+van+Nydeggen&hl=nl&ei=SN29TdCEDcvrOZCl2dsF&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CDAQ6AEwAA#v=onepage&q=Maarten%20Schenk%20van%20Nydeggen&f=false ''Biografisch Woordenboek Gelderland'' (2006) 109-112]. Franeker: Uitgeverij Verloren.
== Externe links ==
* [http://members.home.nl/tetrode/Nassau/Schenk.htm Overste Maarten Schenk]
* [http://afferden-limburg.nl/kasteel.php Kasteel Bleijenbeek]
* [http://www.landgoedbleijenbeek.nl Informatie en foto's van Landgoed Bleijenbeek]
*[http://web.archive.org/web/20070311025558/http://www.ense-press.de/schlacht.htm Die Schlacht auf der Haar bei Bremen (Kreis Soest) am 2. März 1586]
* [http://www.schanz2.de/schenkenschanz/geschichte03.html Die Geschichte von Schenkenschanz]
[[category: Adellijk geslacht|S]]
[[categorie:Persoon|S]]
''Eerste versie naar Wikipedia en gecorrigeerd''
'''Maarten Schenck van Nydeggen''' (Goch, 1540 - Nijmegen, 10 augustus 1589), naam ook gespeld als '''Schenk''', ''Nideggen'' of ''Nijdeggen'', Heer van [[Afferden]] en [[Bleijenbeek]], stamde uit een bastaardtak van een oude Gelderse familie [[Schenck van Nydeggen]].<ref>Het is een ongeschreven regel bij de familie Schenck van Nydeggen om bastaardkinderen niet ''Schenck van Nydeggen'' te noemen, maar ''Schenck''.</ref> Hij was als veldheer tot 1576 in Staatse dienst, en kwam daarna als bevelhebber in Spaanse dienst. Hij werd in 1582 door de Staatsen gevangengenomen en kwam in 1585 wederom in Staatse dienst.
==Leven==
Maarten was de zoon van '''Derick Schenck van Nydeggen''' en Anna van Berlaer (von Beslaer). Hij trouwde met Maria van Gelre, die overleden is in 1616 en begraven in de kerk van Goch. Hun dochter was Frederica Schenck, die eveneens begraven werd in de kerk van Goch.
Oorspronkelijk was Schenck in Staatse dienst, maar in 1576 nam hij [[Kasteel Bleijenbeek]] in, en liep toen over naar het Spaanse kamp. In 1579 nam hij [[Straelen]] en Doetinchem in, waarop de Staatse troepen onder leiding van Filips van Hohenlohe deze stad weer innamen en Schenck gevangen namen. In 1580 bouwde hij een schans te [[Well]], van waaruit hij rooftochten hield. Ook in 1580 versloeg hij een Staats leger te Hardenberg, en vervolgens trok hij aan het hoofd van de Spaansgezinde Malcontenten naar Groningen, waar hij George van Lalaing te hulp kwam. Vervolgens trok hij samen met Lalaing naar Delfzijl, ze namen ook Oldenzaal in alsmede de Friese steden Sloten en Stavoren. In 1581 werden dan Breda (''Furie van Houtepen'') en Eindhoven ingenomen. In 1582 werd Schenck te Xanten door de Staatsen gevangengenomen, waarna hij twee jaar in het gevang te [[Geldern]] verbleef.
In 1585 kwam hij in Staatse dienst, maar werd bij de eerste veldslag, bij Amerongen verslagen door Juan Baptista de Tassis. Einde 1585 veroverde hij [[Venlo]]. In 1586 bezette hij het Klooster Betersweert tussen [[Arcen]] en [[Lomm]]. Vervolgens trok hij naar Werl bij Dortmund, welke stad hij plunderde.
Hij liet in 1586 bij Lobith de '''Schenkenschans''' bouwen. Dit was de bekendste en meest zuidelijke schans van de Staten van Holland. Na de Vrede van Münster verloor dit fort zijn militaire functie. In 1587 veroverde hij Ruhrort, Rheinberg, en Bonn. Ondertussen heroverden de Spanjaarden Bonn en ook Bleijenbeek. Schenck echter trok naar Wesel en begon in 1589 met de bouw van de schans Knodsenburg tegenover Nijmegen. Bij de aanval op Nijmegen moest echter de Waal worden overgestoken met een aantal boten. De aanslag mislukte en Schenck vluchtte per boot terug. De boot zonk echter en Schenck kon vanwege zijn zware harnas niet zwemmen en verdronk.
==Graf en nagedachtenis==
Schencks lijk werd opgedregd, door de Spanjaarden onteerd en vervolgens begraven in de Kruittoren. Twee jaar later, toen Nijmegen weer in Staatse handen was, werd het op last van Prins Maurits herbegraven in de Sint-Stevenskerk. Tegenwoordig is de plaats van zijn graf in die kerk niet meer bekend. In de Sint-Antonispoort, waar de mislukte aanslag plaatsvond, bevindt zich een gedenksteen.
Schencks harnas werd aanvankelijk in de Raadskamer van het stadhuis van Nijmegen bewaard, maar Johann Maurits van Nassau-Siegen haalde dit harnas naar Kleef, waar het op een zuil een plaats vond in een park. In 1795 werd dit harnas door de Fransen vernield.
==Zie ook==
[[Schenck van Nydeggen]]
==Noot==
<references/>
== Bronnen ==
* Karl Kossert, ''Martin Schenk von Nideggen oder die Fehltritte der Tapferkeit'' (1993). Duisburg: Mercator-Verlag. ISBN 3-87463-196-6
* Heike Preuß, ''Martin Schenk von Nideggen (1540-1589) und der Truchsessische Krieg.'' In: Rheinische Vierteljahrsblätter; 49 (1985) 117-138.
* P. W. van Wissing, J. A. E. Kuys, [http://books.google.nl/books?id=zUDK39eD71gC&pg=PA109&dq=Maarten+Schenk+van+Nydeggen&hl=nl&ei=SN29TdCEDcvrOZCl2dsF&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CDAQ6AEwAA#v=onepage&q=Maarten%20Schenk%20van%20Nydeggen&f=false ''Biografisch Woordenboek Gelderland'' (2006) 109-112]. Franeker: Uitgeverij Verloren.
== Externe links ==
* [http://members.home.nl/tetrode/Nassau/Schenk.htm Overste Maarten Schenk]
* [http://afferden-limburg.nl/kasteel.php Kasteel Bleijenbeek]
* [http://www.landgoedbleijenbeek.nl Informatie en foto's van Landgoed Bleijenbeek]
*[http://web.archive.org/web/20070311025558/http://www.ense-press.de/schlacht.htm Die Schlacht auf der Haar bei Bremen (Kreis Soest) am 2. März 1586]
* [http://www.schanz2.de/schenkenschanz/geschichte03.html Die Geschichte von Schenkenschanz]
[[category: Adellijk geslacht|S]]
[[categorie:Persoon|S]]
