965
bewerkingen
Wijzigingen
Uit Genealogie Limburg Wiki
geen bewerkingssamenvatting
'''Nuth''' is een gemeente in de Nederlandse provincie [[Limburg]]. De hoofdplaats is het gelijknamige kerkdorp [[Nuth]]. De gemeente telt 15.884 inwoners (1 juni 2007, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 32,63 km² (waarvan 4 km² water). Nuth behoorde vóór 1795 tot het [[Land van Valkenburg]].
==Kernen==
De gemeente Nuth telt 5 dorpen en 24 buurtschappen en gehuchten.
===Dorpen en gehuchten===
Aantal inwoners per woonkern op 1 januari 2005:
{| border="0"
|-----
|
{| class="toccolours" style="margin: 0 2em 0 2em;"
|'''Nederlandse naam'''||'''''Limburgse naam'''''||'''Aantal'''
|-
|[[Nuth]]||''Nut''||ALIGN="right"|5490
|-
|[[Hulsberg]]||''Hölsberg''||ALIGN="right"|3490
|-
|[[Schimmert]]||''Sjömmert''||ALIGN="right"|2390
|-
|[[Wijnandsrade]]||''Wienesrao''||ALIGN="right"|1530
|-
|[[Vaesrade]]||''Vaosje''||ALIGN="right"|980
|-
|[[Groot Haasdal|Haasdal]]||''Hazel''||ALIGN="right"|830
|-
|[[Arensgenhout]]||''Arensgenhout''||ALIGN="right"|520
|-
|[[Swier]]||''Zjwier''||ALIGN="right"|300
|-
|[[Aalbeek]]||''Aolbaek''||ALIGN="right"|280
|-
|[[Oensel]]||''Oansel''||ALIGN="right"|120
|-
|[[Hommert]] '''*'''||''Hommert''||ALIGN="right"|90
|-
|<small>(Bron: CBS)</small>
|}
|}
'''*''' Gedeeltelijk in de gemeente [[Schinnen]].
===Buurtschappen===
Naast deze officiële kernen bevinden zich in de gemeente de volgende [[buurtschap]]pen (geen wijken):
{|
| width="33%" valign="top" |
* [[Bies Op de |Op de Bies]]
* [[Brand|Brand]]
* [[Brommelen |Brommelen]] (''Brómmele'')
* [[Grijzegrubben]] (''Griëzegröbbe'')
* [[Helle |Helle]] (''G'n Hèl'')
* [[Hellebroek|Hellebroek]] (''Hèllebrook'')
| width="33%" valign="top" |
* [[Hunnecum|Hunnecum]] (''Hunnekem'')
* [[Kamp |Kamp]]
* [[Kathagen|Kathagen]] (''Kathage'')
* [[Kruis |Kruis]]
* [[Laar|Laar]] (''Laor'')
* [[Leeuw|Leeuw]] (''Luij'')
| width="33%" valign="top" |
* [[Nierhoven]] (''Nirve'')
* [[Oensel | Oensel]]
* [[Reuken|Reuken]] (''G'n Reuke'')
* [[Terstraten|Terstraten]] (''Tersjtraote'')
* [[Tervoorst|Tervoorst]] (''Tervoeësj'')
* [[Vink |Vink]]
|}
==Geografie==
De gemeente Nuth ligt in een vrij landelijk en heuvelachtig gebied in het midden van [[Zuid-Limburg (Nederland)|Zuid-Limburg]]. Voor de gemeentelijke herindeling in 1982 was Nuth een veel kleinere gemeente, waartoe [[Vaesrade]] reeds sinds 1821 behoorde. Hulsberg, Schimmert en Wijnandsrade waren ook kleinere zelfstandige gemeenten.
De gemeente grenst aan de gemeenten [[Beek]] en [[Schinnen]] in het noorden, [[Heerlen]] in het oosten, [[Voerendaal]] en [[Valkenburg aan de Geul]] in het zuiden en [[Meerssen]] in het westen.
Tot 1 maart 2003 participeerde Nuth in [[Parkstad Limburg]], een samenwerkingsverband tussen verschillende gemeenten in de regio.
==Archieven==
[[Afbeelding:Nuthbavokerk.jpg|thumb|right|300px| St. Bavokerk]]
*De Doopregisters beginnen in 1586, de Huwelijksregisters in 1573 en de Overlijdensregisters in 1638 (parochie H. Bavo).
*De oude schepenbankarchieven bevinden zich te Maastricht in het [http://www.rhcl.nl/ Regionaal Historisch Centrum Limburg (RHCL)].<br>
In de studiezaal is een index aanwezig op personen die als belanghebbende in de transportakten genoemd worden. Het betreft de archiefstukken LvO 1755 t/m 1766.<br>
Eveneens bevindt zich in de studiezaal de inwonerlijst van 1796 (RHCL-Frans Archief 1056).<br>
De archiefstukken LvO 1755-1764 zijn gedigitaliseerd en raadpleegbaar op de website van het RHCL via [[http://www.archieven.nl/mi/1540/?mivast=1540&mizig=210&miadt=38&micode=01.075&milang=nl&miview=inv2#inv3t1]]
*De archieven van de gemeente Nuth bevinden zich te Heerlen in [http://www.rijckheyt.nl/ Rijckheyt, centrum voor regionale geschiedenis]. Zie ook deze link [http://www.genver.nl/lb/bs0951.htm akten Burgerlijke Stand].
==Monumenten==
* Kasteel Reijmersbeek
*[[Landgoed Aalbeek]]
* Huize De Dael
* Huize Nierhoven
==Literatuur==
*[http://geschiedenisnuth.blogspot.com/ J.Habets, ''Beschrijving der voormalige heerlijkheid Nuth : eene bijdrage tot de geschiedenis van het Land van Valkenburg'', Roermond 1880]
==Externe links==
*[http://nl.wikipedia.org/wiki/Nuth_(gemeente) Artikel Nuth op Wikipedia]
*[http://www.nuthvantoen.nl/ Nuth van Toen: Foto's, Film en Verhalen over Nuth in vroegere tijden]
*[http://www.hellebroek.nl/histo_hb.php Geschiedenis Hellebroek]
[[Categorie: Departement van de Nedermaas]]
[[Categorie: Gemeente Nuth]]
==Kernen==
De gemeente Nuth telt 5 dorpen en 24 buurtschappen en gehuchten.
===Dorpen en gehuchten===
Aantal inwoners per woonkern op 1 januari 2005:
{| border="0"
|-----
|
{| class="toccolours" style="margin: 0 2em 0 2em;"
|'''Nederlandse naam'''||'''''Limburgse naam'''''||'''Aantal'''
|-
|[[Nuth]]||''Nut''||ALIGN="right"|5490
|-
|[[Hulsberg]]||''Hölsberg''||ALIGN="right"|3490
|-
|[[Schimmert]]||''Sjömmert''||ALIGN="right"|2390
|-
|[[Wijnandsrade]]||''Wienesrao''||ALIGN="right"|1530
|-
|[[Vaesrade]]||''Vaosje''||ALIGN="right"|980
|-
|[[Groot Haasdal|Haasdal]]||''Hazel''||ALIGN="right"|830
|-
|[[Arensgenhout]]||''Arensgenhout''||ALIGN="right"|520
|-
|[[Swier]]||''Zjwier''||ALIGN="right"|300
|-
|[[Aalbeek]]||''Aolbaek''||ALIGN="right"|280
|-
|[[Oensel]]||''Oansel''||ALIGN="right"|120
|-
|[[Hommert]] '''*'''||''Hommert''||ALIGN="right"|90
|-
|<small>(Bron: CBS)</small>
|}
|}
'''*''' Gedeeltelijk in de gemeente [[Schinnen]].
===Buurtschappen===
Naast deze officiële kernen bevinden zich in de gemeente de volgende [[buurtschap]]pen (geen wijken):
{|
| width="33%" valign="top" |
* [[Bies Op de |Op de Bies]]
* [[Brand|Brand]]
* [[Brommelen |Brommelen]] (''Brómmele'')
* [[Grijzegrubben]] (''Griëzegröbbe'')
* [[Helle |Helle]] (''G'n Hèl'')
* [[Hellebroek|Hellebroek]] (''Hèllebrook'')
| width="33%" valign="top" |
* [[Hunnecum|Hunnecum]] (''Hunnekem'')
* [[Kamp |Kamp]]
* [[Kathagen|Kathagen]] (''Kathage'')
* [[Kruis |Kruis]]
* [[Laar|Laar]] (''Laor'')
* [[Leeuw|Leeuw]] (''Luij'')
| width="33%" valign="top" |
* [[Nierhoven]] (''Nirve'')
* [[Oensel | Oensel]]
* [[Reuken|Reuken]] (''G'n Reuke'')
* [[Terstraten|Terstraten]] (''Tersjtraote'')
* [[Tervoorst|Tervoorst]] (''Tervoeësj'')
* [[Vink |Vink]]
|}
==Geografie==
De gemeente Nuth ligt in een vrij landelijk en heuvelachtig gebied in het midden van [[Zuid-Limburg (Nederland)|Zuid-Limburg]]. Voor de gemeentelijke herindeling in 1982 was Nuth een veel kleinere gemeente, waartoe [[Vaesrade]] reeds sinds 1821 behoorde. Hulsberg, Schimmert en Wijnandsrade waren ook kleinere zelfstandige gemeenten.
De gemeente grenst aan de gemeenten [[Beek]] en [[Schinnen]] in het noorden, [[Heerlen]] in het oosten, [[Voerendaal]] en [[Valkenburg aan de Geul]] in het zuiden en [[Meerssen]] in het westen.
Tot 1 maart 2003 participeerde Nuth in [[Parkstad Limburg]], een samenwerkingsverband tussen verschillende gemeenten in de regio.
==Archieven==
[[Afbeelding:Nuthbavokerk.jpg|thumb|right|300px| St. Bavokerk]]
*De Doopregisters beginnen in 1586, de Huwelijksregisters in 1573 en de Overlijdensregisters in 1638 (parochie H. Bavo).
*De oude schepenbankarchieven bevinden zich te Maastricht in het [http://www.rhcl.nl/ Regionaal Historisch Centrum Limburg (RHCL)].<br>
In de studiezaal is een index aanwezig op personen die als belanghebbende in de transportakten genoemd worden. Het betreft de archiefstukken LvO 1755 t/m 1766.<br>
Eveneens bevindt zich in de studiezaal de inwonerlijst van 1796 (RHCL-Frans Archief 1056).<br>
De archiefstukken LvO 1755-1764 zijn gedigitaliseerd en raadpleegbaar op de website van het RHCL via [[http://www.archieven.nl/mi/1540/?mivast=1540&mizig=210&miadt=38&micode=01.075&milang=nl&miview=inv2#inv3t1]]
*De archieven van de gemeente Nuth bevinden zich te Heerlen in [http://www.rijckheyt.nl/ Rijckheyt, centrum voor regionale geschiedenis]. Zie ook deze link [http://www.genver.nl/lb/bs0951.htm akten Burgerlijke Stand].
==Monumenten==
* Kasteel Reijmersbeek
*[[Landgoed Aalbeek]]
* Huize De Dael
* Huize Nierhoven
==Literatuur==
*[http://geschiedenisnuth.blogspot.com/ J.Habets, ''Beschrijving der voormalige heerlijkheid Nuth : eene bijdrage tot de geschiedenis van het Land van Valkenburg'', Roermond 1880]
==Externe links==
*[http://nl.wikipedia.org/wiki/Nuth_(gemeente) Artikel Nuth op Wikipedia]
*[http://www.nuthvantoen.nl/ Nuth van Toen: Foto's, Film en Verhalen over Nuth in vroegere tijden]
*[http://www.hellebroek.nl/histo_hb.php Geschiedenis Hellebroek]
[[Categorie: Departement van de Nedermaas]]
[[Categorie: Gemeente Nuth]]
