Simpelveld

Uit Genealogie Limburg Wiki

Simpelveld (Limburgs: Zumpelveld) is een plaats in het zuidoosten van de Nederlandse provincie Limburg. Zij ligt ongeveer zeven kilometer ten zuiden van Heerlen en het is de hoofdplaats van de gelijknamige gemeente Simpelveld.

Bij de gemeentelijke herindeling van 1982 werden de tot dan toe zelfstandige gemeenten Simpelveld en Bocholtz samengevoegd. De naam van de fusiegemeente werd Simpelveld. Ook al voor deze fusie maakten de gehuchten Huls, Molsberg en het zeer kleine Bosschenhuizen deel uit van de gemeente Simpelveld.

Het dorp zelf is gelegen in het beekdal van de Eyserbeek, die bij het zuidelijker gelegen dorp Bocholtz ontspringt. Dit dal kent steile hellingen, met boven op de heuvelplateaus weidse uitzichten. Tegen een van deze hellingen is een woonwijk gebouwd, genaamd Hulsveld.

Naam

In kronieken uit 1137 van de abdij Rolduc wordt het dorp Simplevei genoemd. In 1147 heeft men het daar over Simpleviensis ecclesia, oftewel de Simpelvelder kerk. In 1155 worden de namen Semplovei en Senplovoir gebezigd. Tot en met 1330 heeft men het echter meestal over Semplevei of Sempelvey. Pas vanaf 1334 wordt de naam Simpelveld vermeld.

Geschiedenis

Een miljoen jaar geleden stroomde de rivier de Maas nog door Simpelveld. Alleen de Vrouwenheide en de Huls bevonden zich toen als eilanden boven de waterspiegel. De Maas stroomde nog vanuit Visé in westelijke richting. Daar is later verandering in gekomen, doordat de uitlopers van de Ardennen zich door middel van verdergaande bodemverheffing tot hier gingen uitstrekken, waardoor de rivier in westelijke richting werd opgeschoven. Het rivierbed moet destijds kilometers breed zijn geweest.

Nog langer geleden, (70 tot 120 miljoen jaar) was alles in deze omgeving zee. De verschillende soorten ondergrond, (Kunraderkalk, Gulpens krijt, Akens zand en Vaalser groenzand), zijn alle uit die tijd afkomstig. De krijtafzettingen zijn in wezen de kalkrijke skeletten van kleine zeediertjes.

Rond 4000 v.Chr. woonden in de streek waarin Simpelveld gelegen is landbouwers in huttendorpen. Deze mensen worden heden ten dage Bandkeramiekers genoemd vanwege het soort versiering van hun aardewerk.

In welke tijd voor het eerst in steen op de Simpelveldse bodem gebouwd werd, is niet zeker. Er zijn weinig opmerkelijke Romeinse vondsten gedaan, behalve een klein stenen mesje, waarvan de ouderdom nog niet bepaald kon worden.

Toen rond 50 v.Chr. de Romeinen in deze streek kwamen, zal het huidige Simpelveld niet meer dan een klein dorpje zijn geweest. Tijdens de Romeinse tijd was er een periode van redelijke rust en welvaart. Handel en landbouw waren de belangrijkste economische activiteiten. Er zijn in het gebied van de gemeente Simpelveld diverse Romeinse villa's opgegraven, die zijn gebouwd in de jaren 75 en 100. Deze bleven bewoond tot na 200. Vanwege de brandsporen denkt men dat ze verwoest zijn bij een inval van Germanen na het jaar 250.

Het is vrijwel zeker dat het tracé van de huidige Stampstraat toen al bestond. Tevens was er toen een weg die leidde naar villa's in Bocholtz en naar een vestiging in Heerlen.

In 1930 werden een paar zandstenen doodskisten of sarcofagen uit de Romeinse Tijd opgegraven. Een ervan is inmiddels wijd en zijd bekend als "de Romeinse Sarcofaag van Simpelveld". Deze is ongeveer 2,40 meter bij 1,05 meter, van zandsteen en met gebroken deksel. Zij is leeg aangetroffen. De binnenkant is bijzonder, omdat deze in reliëf is gebeeldhouwd.

Simpelveld ligt aan het zogenaamde Miljoenenlijntje, dat destijds is aangelegd voor het vervoer van steenkool uit de mijnen en dat tegenwoordig nog slechts een toeristische functie heeft. Tot 1992 bestond een verbinding met Aken. Later is het deel van de spoorbaan tussen Vetschau en het nabijgelegen Richterich opgebroken. De Zuid-Limburgse Stoomtrein Maatschappij is gevestigd in het station Simpelveld en rijdt de route Kerkrade-Simpelveld-Schin op Geul.

Monumenten

  • Klooster Loreto uit 1878. Het heeft een relatief grote neogotische kloosterkapel.
  • Klooser Huize Damiaan, is sinds 2004 niet meer bewoond door monniken en wordt inmiddels gebruikt als groepsaccommodatie.
  • De Remigiuskerk in het centrum van het dorp is in 1921 gebouwd en heeft een neoromaans uiterlijk. De toren is er een aantal jaren later, in 1935, aan vast gebouwd. Het geheel is opgetrokken in Kunradersteen en oogt typisch Limburgs.

Archieven

De Doopregisters beginnen in 1620, de Huwelijksregisters in 1621 en de Overlijdensregisters in 1664 (parochie Remigius). Zie verder deze link DTB-registers en Burgerlijke Stand.