Roderborg

Uit Genealogie Limburg Wiki
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Roderburg1849.jpg

De Roderborg (Roderburg, of Roderborch) was een kasteeltje gelegen langs de Maas ten noordoosten van Aldeneik bij Maaseik, nabij de monding van de Zanderbeek. Hier lag vanaf de 14de eeuw een riddermatig goed met laathof, beheerd door een meier; in 1348 was dat ridder Lodewijk, heer van Lauw (nu een deelgemeente van Tongeren).

Door ontgrindingen en aanleg van de jachthaven Heerenlaak is de locatie van de Roderborg ingrijpend veranderd, maar op de Rivierenkaart van de Maas (1849) staat het toponiem nog aangegeven.
Over de Roderborg is - voor zover bekend - nog zeer weinig gepubliceerd.

Legende van de kaartridder

Grafsteen van de zogenaamde Kaartridder in de St.-Gertrudiskerk te Heppeneert.

In de Sint Gertrudiskerk te Heppeneert bevindt zich nog een grafsteen zonder opschrift, voorzien van vijf ruiten en drie harten. Volgens de legende is dit de grafsteen van de zogenaamde Kaartridder. [1] De Kaartridder zou gewoond hebben op de thans verdwenen Borchhof aan de Zanderbeek, zetel van het leen Roderborg.[2] Het is niet zo verwonderlijk dat beide kaartspelsymbolen hebben geleid tot de legende. Genealogisch veel interessanter is echter de achtergrond van deze grafsteen, waarnaar nog weinig onderzoek schijnt te zijn gedaan. Feit is dat het ruitenkruis op de grafsteen grote overeenkomst vertoont met het wapen van de heren van Kessel, terwijl we de drie 'harten' ook aantreffen bij de familie Van Tetrode, bij het Huis Gemert (“in sabel drie meerbladeren van zilver”) en in bijvoorbeeld het gemeentewapen van Geldrop.

Roderborgs tiende te Swalmen

De eigenaren van de Roderborg hadden ook bezittingen verder stroomafwaarts. Zo zal de zogenaamde Roderborchs tiende in Swalmen naar hen zijn genoemd. Deze tiende werd rond 1395 door Heyn Wolff en diens metgedelingen verkocht aan Steven van Oederade. Later werd de naam verbasterd tot Rodebosche tiende. In 1558 en later was de tiende (op dat moment een leengoed van de graven van Horn) verbonden aan de Baxhof in Swalmen.

Noten

  1. De ridder zou door kaarten ten onder zijn gegaan en zijn ziel aan de duivel hebben verkocht, om ten slotte door Sint Gertrudis te worden gered. (Zie het voor een meer complete weergave van deze legende het artikel Heppeneert#Legende van de kaartridder).
  2. Dr. Jan GESSLER, La légende du chevalier voué au démon et sauvé par Sainte Gertrude, in: Le folklore Brabançon, IV (1925), nr. 24., blz. 221-301.
    M. BROENS, Legende van de kaartridder, De Maaseikenaar, 2, (4), 1971, p. 31-34).