Landschrijver

Uit Genealogie Limburg Wiki

Functie

De landschrijver ondersteunde de landscholtis en schepenen bij de uitvoering van hun taken. De landschrijver zorgde ervoor dat stukken geprotocolleerd werden, schreef op verzoek (en tegen betaling) kopieën van stukken af, etc. Zijn functie was dus sterk vergelijkbaar met die van een secretaris of griffier. De landschrijver oefende zijn taken echter doorgaans uit voor meerdere kleinere schepenbanken die iedere twee weken een zitting hielden, gewoonlijk dingbanken in de dorpen die zich geen permanente griffier konden veroorloven. Bij zijn afwezigheid werd de landschrijver doorgaans vervangen door de jongste schepen, d.w.z. de schepen die het kortst in functie was.

Salariëring

De betaling van de landschrijver was niet steeds en overal even goed geregeld. Zo vinden we in de gemeenterekening van Beesel over het jaar 1646: ende alzoe den landtschriver Peeter Quijten sinder hij in sijen offitie gewest is, onse gemeinde mit schriven ende vrijven, rutzen ende reysen, salvegarde te procurieren ende andersindtz de voornoemde gemeinde vyele, sware ende favorabilie dinsten gedaen heft, sonder dat hij daervan helder offte penninck genooten offte geprofitiert heft, daervoor soo hebben de schepenen alhyr, mitten wolledele joncker Gerardt van Baxen ende eenghe andere heeren geërffden hem jaerlix daervoor tuegelacht tien Rixd. mackt sinder t'iaer 1638 tot t'iaer 1646 inclusive tachtentich rixdalers, is hijer 224 gl.

De bekostiging van de landschrijver en zijn declaraties waren wel eens inzet van geschillen, zoals onder andere blijkt uit een akte uit 1689. Het Hof van Gelre stelde toen de geërfden van Beesel in het gelijk in hun proces tegen landschrijver Johan Crebber. Het hof stelde vast dat de gemeente van Beesel en haar schatheffers uit krachte van het reglement van 17 oktober 1657 niet en sijn gehouden t'assumeren offte te becostighen den rescribent weghens de reeckeninghen ende andere extrajuditieele saecken als sij daervan geene publycke instrumenten willen passeren, dan de selve onderlinghs bij hun verrichten, sluyten ende teeckenen, welverstaende nochtans dat alle gerichtelicke acten, publycke instrumenten ende authentisatien privative sullen worden gepasseert op den voeth van het reglement op de pene daerinne begreepen ende sonder prejuditie van dyen inhaererende het geordonneerde bij decreet van den 11 marty lestleden, verclaert dat het selve absolutelick ten principaelen sal effect sorteren, ordonnerende dyen volgens nochmaels den geinsereerden ingevolgh de landtrechten pag. 129 N. 15 en 16 alle de prothocollen, boenderboecken, schattzedulen, reeckeninghen ende andere pampieren de gemeente raeckende to Besel in de compe te brenghen, ende in dyen de compe alnogh niet en mochte wesen opgerigt, sulcx promptelick te effectueren, ende aldaer eenen derden persone offte bewaerder van sijn plaetse te stellen, ende den selven den sleutel toe te betrouwen om in sijn affwesen ieder een te gerieven in cassen geenen vuytstell lijdende, den selven niettemin interdicerende eenighe acten t'exerceren de presentie van den landtschrijver requirerende, ten sije in de costen voorsschreven op pene bij het voornoemde reglement vuytgedruckt, de costen om redenen compenserende. Actum Ruremonde den 14en december 1689.