Jonker

Uit Genealogie Limburg Wiki
Versie door Ron4 (overleg | bijdragen) op 28 nov 2014 om 10:46
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)

Verbeterde en uitgebreide versie van een artikel in Wikipedia

Jonker was een adellijk predicaat dat men tijdens de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden toekende aan ongetitelde - en ambtdragende - edelen. De schriftelijke afkorting was van deze titel was vaak "jor.", naast "jk." (maar eigenlijk beide staand voor 'jonker, jonkheer')[1] De term werd daarnaast gebruikt de oudste zoon van een edelman.

Thans gebruikt men de term nog wel om een jonkheer mee aan te duiden, maar dan als soortnaam. De benaming "jonker" zelf is nu geen titel meer die wettelijk beschermd is en kan vrijelijk gebruikt worden. Jonker wordt nog wel eens gebruikt om aan te geven dat iemand een ruime staat voert met tradities, vaak op het platteland (landjonker); soms ook spottend bedoeld voor iemand die geen adellijke titel heeft maar net doet alsof zijn familie oud geld is. Wel erkende adellijke predicaten en titels zijn beschermd via de "Wet op de Adeldom".

De jonkers/jonkheren kwamen veelal voort uit het stedelijk patriciaat. Later (in de 17e en 18e eeuw) zijn de jonkers/jonkheren zich naar Duits voorbeeld veelal baron gaan noemen, hetgeen bij de instelling van het Koninkrijk der Nederlanden bij deze families veelal is overgenomen.

Jonker is ook de aanspreektitel van adelborsten in de officiersopleiding bij de Koninklijke Marine.

Noot

  1. Zo bijvoorbeeld in Jhr. Mr. A.F.O. Sasse van Ysselt: "De voorname huizen en gebouwen van 's-Hertogenbosch, alsmede hunne eigenaars of bewoners in vroegere eeuwen", I-III ('s-Hertogenbosch 1911-1914), deel 2, p. 98: Elisabeth van Brecht, huwde met jor Jacques Maes, schout van Maastricht, die bij haar eene dochter Josina Maes verwekte welke huwde met jor Jacques de Boisot, luitenant onder den Markies de Spinola, koningsgezind generaal.