Heilige Geeststraat (Venlo)

Uit Genealogie Limburg Wiki
Uitsnede kadasterkaart 1842
Het enige resterende oudere huis in de Heilige Geeststraat op de hoek met de Gildenstraat, op de kadastrale kaart no. 928

De Heilige Geeststraat is een oude straat in Klein Italië, een wijk in de binnenstad van de Venlo. De straat loopt in westelijke richting van de Vleesstraat tot aan de Jodenstraat. Hij wordt voor het eerst genoemd in 1402 als "Alreheilge stege" en was toen een steeg tussen de twee voornoemde straten en langs twee geestelijke complexen. De straat ontleent zijn naam aan het Heilige Geestklooster, dat op de hoek met de Jodenstraat lag. Het klooster werd tot 1797 bewoond door de zusterorde van de Norbertinessen. Ook bevond zich ernaast de Heilige Geestkerk.[1]

Ontstaan

De Heilige Geeststraat kwam tot stand in de Late Middeleeuwen, waarschijnlijk in de 14de of 15de eeuw, nadat het toenmalige bestuur had besloten dat er een verbinding moest komen tussen de Vleesstraat en de Jodenstraat. Beide straten waren behoorlijk lang, en tot op dat moment bestond er geen directe verbinding tussen deze straten. Daarvoor zal er vermoedelijk wel een pad gelopen hebben gezien de bebouwing met 2 kloosters. Begin 1500 stonden er (maar) 5 huizen in deze straat volgens de schatcedul.

Geschiedenis

De straat is genoemd naar de kapel en het klooster van de Heilige Geest dat op de zuidelijke hoek met de Jodenstraat lag en de helft van de zuidwand vormde. De kapel op de hoek was zeer oud en het latere klooster wordt zelf genoemd vanaf 1392. Bij het klooster hoorde ook een begijnhof en op 17 maart 1405 verleende de magistraat van Venlo vrijdom van schat en wachtdienst van deze huizen bij de Heilige Geest. De begijnen verkregen bij akte van 2 maart 1413 door de pastoor van Venlo goedkeuring tot het aannemen van de orde regel van de Heilige Augustinus en hij ontsloeg hen tevens van bepaalde verplichtingen. Een deel van de Begijnen vertrokken daarop als Augustinessen naar hun nieuwe klooster "In der Weijde" aan de Nieuwstraat. De achterblijvenden hielden dit kleine klooster aan. In 1623 droegen ze het over aan de zusters van de orde der H. Norbertus en tot 25 februari 1797 werd het klooster hen bewoond, tot ze gedwongen werden te vertrekken door de Franse machthebbers. De gebouwen werden toen particulier verkocht en door o.a. de firma Bontamps als pakhuis gebruikt.

Naast het Heilige Geesthuis was er het oudste Venlose gasthuis, het Sint Jacobsgasthuis, op de noordelijke hoek van de Heilige Geeststraat met de Vleesstraat (vroegste vermelding 1299), dat in 1532 werd verplaatst naar het Helschriksel. Het oude gasthuis werd toen verkocht.

In de Tweede Wereldoorlog is het westelijk deel van de straat verwoest, tot het hoekpand aan de Gildenstraat en het deel daar tegenover was bewaard gebleven, pas daarna is deze noordelijke gevelrij van de Heilige Geeststraat gesloopt.

Van de oude bebouwing resteert alleen het hoekpand Heilige Geeststraat/Gildenstraat. Op de hoek van de Heilige Geeststraat/Vleesstraat staat aan de zuidzijde het grote warenhuis van V&D, dat uit 1928 dateert en dat na de oorlog naar achteren langs de Heilige Geeststraat werd uitgebreid.

Noot

  1. Deze kerk werd later in gebruik genomen als magazijn van de Venlose drukkerij Weduwe H. Bontamps.