Groot Welsden

Uit Genealogie Limburg Wiki
De printervriendelijke versie wordt niet langer ondersteund en kan weergavefouten bevatten. Werk uw browserbladwijzers bij en gebruik de gewone afdrukfunctie van de browser.

Groot Welsden (Limburgs: Groeët-Welsde) is een buurtschap gelegen rond de weg Groot Welsden, in de gemeente Margraten.

Naam

In 1225 heette het Welpdal in circa 1350 Welpesdaele, in 1375 en 1397 Welpsdale en in het begin van de 19e eeuw Groote Wesdal of Welpsdal, in 1840 Groote Welsden. Het zou dan het dal van de welp ‘jonge wolf’ zijn. Een andere hypothese is dat de naam afgeleid zou zijn van het Germaanse wippelsdal ‘begraafplaats’. Van Wippelsdaal werd het Welpesdael, We(l)psdal en Welsdal en tenslotte Welsden.

Geschiedenis

In 1840 waren er 32 huizen met 201 inwoners. In 2003 circa 65 huizen met 160 inwoners. Groot Welsden is zo groot, dat het op zijn beurt is verdeeld in Onder en Boven, wat op een splitsing mooi wordt gevisualiseerd door bordjes die respectievelijk naar de huisnummers 1 t/m 21 en 2 t/m 52, en 25 t/m 49 en 70 t/m 118 verwijzen.

Monumenten

  • Boerderijencomplex Welsderhof, nrs. 70-72, bestaande uit twee bedrijven. Waarschijnlijk een laathof, 17e eeuw. De oudste kern bestaat uit een woongedeelte en de achterbouw; vergroting woonuis 1911; schuren uit 1857 en 1911-1913. Het uit twee woningen bestaande woongedeelte ligt rechts van de gesloten cour. Poortmuur met jaartalsteen 1857.
  • Huisnummer 116, half gesloten hoeve, waarvan het woonhuis is verbouwd in 1847. In de poortmuur is links van de grote poort, een kleine poort met rechts daarvan een wandnis. In deze nis staat een gietijzeren wegkruis uit de 19e eeuw.
  • Ernaast op 118 ligt de monumentale Maria Hoeve van mergel. Deze woning maakte samen met het aan de achterzijde aansluitende bedrijfsgedeelte/schuur (20e eeuw) deel uit van de oorspronkelijk ongedeelde boerderij. Het woongedeelte is tussen 1969 en ca. 1985 gerenoveerd en heringericht tot woonhuis. De vensters in de gevel zijn bij de restauratie van luiken voorzien. In een steen van de puntgevel staan initialen en het jaartal rond het IHS-monogram: W:A+M:S 18 H 47 J S.

Families die langdurig in Groot Welsden woonden of wonen

  • Frijns, meer dan tien gezinnen alhier behoren tot deze familie. Ook al lijkt dat op het eerste gezicht niet zo. Er is namelijk dankzij vroegere slordigheden bij de Burgerlijke Stand sprake van de namen Frijns, Frijnts, Frints en Frings. Zij behoren echter allemaal tot dezelfde familie.