Patriciaat

Uit Genealogie Limburg Wiki

Patriciër of patricius was in het Latijn oorspronkelijk de naam voor de leden van enkele Romeinse geslachten. Het hoofd (pater of vader) van zo'n familie was lid van de Senaat. Patriciërs waren met andere woorden leden van de Romeinse adel en die betekenis heeft het woord de dag van vandaag nog in vele landen. Lijnrecht tegenover de patriciërs staan de plebejers of het plebs. De benaming voor het geheel van alle patricische families tezamen is het patriciaat.

Het begrip patriciër herleefde tijdens de Late Middeleeuwen, toen in de steden de voornaamste geslachten zich groepeerden om de bestuurlijke functies (burgemeester, schepenen, ...) in een beurtrol te verdelen. Soms spreekt men ook wel van regentenfamilies.

Het Nederlands patriciaat bestaat niet officieel. Van een groot aantal van zulke families zijn desondanks genealogieën gepubliceerd in de uitgave Nederland's Patriciaat van de Stichting Centraal Bureau voor Genealogie (CBG). Vanwege de blauwe kaft wordt deze uitgave vaak aangeduid als 'Het Blauwe Boekje'.

De Publicatiecommissie van het CBG bepaalt welke families worden opgenomen. Een familie moet zes opeenvolgende generaties maatschappelijk hebben gepresteerd. In officiële termen:

"Er moet worden voldaan aan de eis dat de familie gedurende tenminste de laatste 150 jaar onafgebroken een vooraanstaande rol heeft gespeeld in de Nederlandse samenleving".

Hierbij valt te denken aan families die tot op de dag van vandaag op de voorgrond treden met prominente bestuurders, wetenschappers, officieren en/of zakenlieden. Van oudsher zijn ook een aantal niet-adellijke takken van Nederlandse adellijke families opgenomen. Vermogend zijn is geen opnamecriterium.

Om niet teveel af te wijken van de maatstaven van het CBG is bij Genwiki de eis van tenminste 150 jaar dan wel zes generaties gehandhaafd om te kunnen worden vermeld als lid van het patriciaat. De eis dat het om de LAATSTE 150 jaar gaat, lijkt echter vooral ingegeven door gevoelens van status voor nog levende personen en geeft onvoldoende ruimte voor een genealogische website. Vandaar dat binnen Genwiki als maatstaf wordt gehanteerd:

"Om te worden aangemerkt als lid van het patriciaat moet worden voldaan aan de eis dat de familie gedurende tenminste 150 jaar of zes generaties onafgebroken een vooraanstaande rol heeft gespeeld in Limburg en omgeving".

Families die al tot het patriciaat kunnen worden gerekend voordat zij naar Limburg kwamen, voldoen eveneens aan de gestelde eis mits zij ook hier een vooraanstaande rol speelden of spelen.