Noorbeek: verschil tussen versies

Uit Genealogie Limburg Wiki
 
(geen verschil)

Huidige versie van 1 mei 2013 om 14:33

Heilige Brigida Kerk van Noorbeek

Noorbeek (Limburgs: Norbik) is een klein dorp in de Zuid-Limburgse gemeente Margraten en is één van de zuidelijkst gelegen plaatsen van Nederland. Het dorp, met beschermd dorpsgezicht, is op een 'verscholen' manier gelegen in het dal van de Noor, welke in de nabijgelegen buurtschap Wesch ontspringt. Noorbeek was voor de gemeentelijke herindeling in 1982 een zelfstandige gemeente.

Naam

De naam van deze buurtschap is ontstaan omdat bij de bron in vroegere tijden de was (de wesj) werd gespoeld. De oude wasplaats is nog steeds te zien.

Geschiedenis

Noorbeek maakte deel uit van het graafschap Dalhem.

Patroonheilige van Noorbeek is Sint Brigida. De eerste verwijzingen naar de kerk stammen uit de 13e eeuw.

Op 12 september 1944 werd de gemeente Noorbeek als eerste Nederlandse gemeente bevrijd door de geallieerden.

Monumenten

De typisch Limburgs uitziende parochiekerk is rond het jaar 1500 in de huidige vorm ontstaan.

Noorbeek circa 1870

Sint Brigida-den

In Noorbeek gaat men -volgens het artikel in Wikipedia- ieder jaar een Sint Brigida-den halen. Dit gebeurt met een dennenkar en ongeveer dertig paarden. De 'jonkheid' (ongehuwde jongemannen) organiseert deze traditie ieder jaar opnieuw. De leden van de jonkheid maken een krans en zorgen voor een paard, en als dat lukt gaan ze mee met denhalen. De 'kapitein' zorgt ervoor dat alles goed geregeld is en bepaalt wanneer men vertrekt. De denhalers vertrekken vanuit de Pley (de kerk) en gaan dan naar café Tinus waar ze een "Spek mit ei" eten, dit is om met een goed gevulde maag naar het bos te vertrekken. Op de terugweg wordt er gestopt bij ieder café in het gehucht Hoogcruts en in het dorp. Voor de kerk worden de paarden uitgespannen op één paard na, waarna alle uitgespannen paarden een rondje om de kerk lopen. Ondertussen gaan de leden die voor de laatste keer meegaan op de den zitten. Als de kapitein op zijn toeter blaast dan vertrekt het laatste paard naar het gat waar de den in geplaatst moet worden. Dan is de taak van de ongetrouwde mannen gedaan en nemen de getrouwde mannen het over, zij zetten de den recht. Dat gebeurt met "sjtiepen". De den dient tussen elf uur en halfeen recht te staan.

Archieven

De Doopregisters beginnen in 1642, de Huwelijksregisters in 1651 en de Overlijdensregisters in 1651 (parochie H. Brigida). Zie ook deze link DTB-registers en Burgerlijke Stand.