Meerlebroek

Uit Genealogie Limburg Wiki
Versie door Loe Giesen (overleg | bijdragen) op 17 nov 2008 om 16:15
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)

Het Meerlebroek was eeuwenlang een langgerekt moeras- en heidegebied in de gemeente Beesel. Dit gebied, behorend tot de gemene gronden van Beesel, lag tussen de woonkernen Beesel, Reuver en Offenbeek enerzijds en het Duitse (voorheen Gulikse) hoogterras. Bewoning vinden we hier pas vanaf de 18e eeuw, en dan nog slechts aan de randen van het Meerlebeoek.
Het Meerlebroek werd gebruikt als weidegebied voor o.a. schapen, maar leverde ook heideplaggen of vlincken die hier geslagen werden. Het broek, dat werd doorsneden door kleine paden en enkele knuppelweggetjes (stokskensweg genoemd), was voor vreemdelingen soms gevaarlijk. Het westelijk deel van het Meerlebroek werd ook wel aangeduid met de naam Roversheide. In noordelijke richting liep het moeras ter hoogte van Belfeld verder onder de benaming Meelderbroek.

Naam

Een broek is een drassig gebied (moeras). "Meerle" is een oude benaming voor het smelleken, een kleine valk die het liefst jaagt in open terrein. De variant "Merelbroek" die we een enkele maal aantreffen, betreft een verbastering zonder veel kennis van zaken: een merel is een bosvogel die zich vroeger in het relatief open landschap zelden liet zien.

Ontginningen

De oudste bewoning in het Meerlebroek werd gevormd door enkele huizen in de omgeving van de Offenbeker markt, langs de Keulseweg, een van de oude verbindingsroutes tussen Antwerpen en Keulen. Met de aanleg van hoeve Oud Waterloo (ca. 1716) werd een begin gemaakt met wat grootschaliger ontginningen van het Meerlebroek. Deze boerderij werd gevolgd door o.a. het Jagershuis langs de huidige Rijksweg (ca. 1750), de Bergerhof bij Reuver-Offenbeek (ca. 1857) en de hoeve Heidenheim (1869).
De grootste veranderingen vonden plaats vanaf het eind van de 19e eeuw. Vooral vanaf ca. 1910 liet Streng uit Roermond er enkele grote pachtboerderijen bouwen naar Hollands model, met daarop ook met name Zuid-Hollandse landbouwers die ervaring hadden met ingepolderde grond.

Vanaf circa 2000 is een gedeelte van de gronden in het Meerlebroek teruggeven aan de natuur in het kader van compensatie voor de aanleg van de A73, die gedeeltelijk door het Meerlebroek loopt.

Literatuur

  • Loe Giesen, De strijd om de gemene gronden in het Gelders-Guliks grensgebied 1455-1552. In: Jaarboek Maas- en Swalmdal 15 (1995).
  • Loe Giesen, De strijd om de gemene gronden in het Gelders-Guliks grensgebied 1550-1585. In: Jaarboek Maas- en Swalmdal 16 (1996).
  • Jan Ros, Hollanders in het Meerlebroek. Ontginnen in een natte wildernis. In: Jaarboek Maas- en Swalmdal 17 (1997).
  • Jan Ros, Ontginnen in een natte wildernis. Hollanders in het Meerlebroek. In: Jaarboek Maas- en Swalmdal 18 (1998).

Externe links