Goris: verschil tussen versies

Uit Genealogie Limburg Wiki
(geen verschil)

Versie van 31 dec 2014 12:09

Goris is een regentenfamilie in Venlo, die grotendeels overging naar het protestantisme en daarom Venlo moest verlaten en naar Zaltbommel vertrok, waar ze ook in de stadsregering kwam. Ze zijn nog even terug geweest toen Venlo door Holland veroverd was en moesten weer vertrekken toen het heroverd werd. De katholiek gebleven tak bleef echter in Venlo. De familie is begin 1800 uitgestorven.

Genealogie

Hier worden alleen de generaties in Limburg behandeld. De protestants geworden hoofdtak verplaatste zich naar Zaltbommel en wordt verder behandeld op Genwiki Gelderland.

Ten aanzien van de eerste 2 generaties is het onduidelijk of die begint met een Jacob of Johan/Jan. Op basis van inmiddels gevonden aktes is de volgende reconstructie gemaakt. Ofschoon de familie uit Venlo komt, is het in die periode duidelijk dat er al een relatie met Zaltbommel was (schepen aldaar en geldleningen aan de stad), die definitief werd toen een deel van de familie protestants werd en uit Venlo werd gezet. Vermoedelijk was men maasschipper en was de relatie daarop gebaseerd.

Wapen

Wapenschild Goris uit circa 1930 in stadhuis Venlo

Oorspronkelijk bestond het wapen alleen uit drie gouden brandende kaarsen in zwart. Door het huwelijk met Helena Moringh werd er het sprekende wapen van een zwarte morenkop onderaan toegevoegd.

Doorsneden I. in zwart drie gouden brandende kaarsen II. in blauw een omgewende zwarte morenkop met een zilveren hoofdband. De helm heeft een zwart-goud-blauwe wrong, rechts met goud-zwarte, links met zwart-blauwe dekkleden. Het helmteken is een gouden kaars tussen een zwarte vlucht.

Generatie 1

I. Johan Goris (Jan/Goeris) bijgenaamd de Rijcke, geboren circa 1480, schepen Zaltbommel 1550-1562, beschut 12 februari 1555 Johan Goeris Jacobszoon met een stuk land te Venlo. Hij voerde als schepenzegel een huismerk, dat ook door zijn nazaat Lenert werd gevoerd met een kleine aanvulling.

Uit zijn huwelijk:

  1. Sieger Goris (Zeger) volgt IIa.
  2. Jacob Goris volgt IIb.

Generatie 2

IIa. Sieger Goris (Zeger) geboren circa 1500, overleden Venlo 2 september 1560, burger van Venlo, rentmeester Venlo 1541, trouwde circa 1530 met N.N. Hij woonde 1541 aan de oostzijde van de Vleesstraat te Venlo (naast Tryn Kiespenninck).

Uit zijn huwelijk:

  1. dochter Goris trouwde Henrick Boenebecker, kerkmeester Venlo 1561 en 1574, raadsverwant 1579, schepen 1579-1586 en burgemeester Venlo 1580.
  2. Johan Goris (Jan Goeriss/Ziegerszoon in 1560), rentmeester Venlo 1560, getuige in Venlo 1563. Van hem stamt vermoedelijk de katholiek gebleven tak af in Venlo.
  • 15 april 1528: Akte waarbij schepenen, burgemeesters, raad, burgers en ingezetenen van de stad Zaltboemell verklaren verkocht te hebben aan Zeger Gorisz, burger te Venlo, een rente van tien goudguldens per jaar, losbaar met tweehonderd goudguldens, 15 april 1528. Blijkens een aantekening op de achterzijde is deze rente door de magistraat afgelost op 18/28 november 1592.
  • 18 mei 1533: Akte waarbij schepenen, burgemeesters, raad, burgers en ingezetenen van de stad Zaltboemell verklaren verkocht te hebben aan Zeger Goris, burger te Venloe, en zijn vrouw een rente van vijftien goudguldens per jaar, losbaar met driehonderd goudguldens.

IIb. Jacob Goris bijgenaamd de Oude in 1562, geboren circa 1510, rentmeester Venlo 1562, vertrok naar Zaltbommel toen hij overging naar het protestantisme, trouwde met Helena Moringh. Volgens de lijst van uitgewekenen uit Venlo was haar voornaam echter Jutta.

Uit dit huwelijk:

  1. Johan Goeris Jacobszoon (Jan) wordt 12 februari 1555 door Johan Goeris beschut naar stadsrechten met een halve morgen land gelegen buyten der Lairpoirtten te Venlo.
  2. Jacob Goris, volgt III.
  3. Celleke Goris trouwde met Hendrik Cornelis de Vaal, schepen van Zaltbommel.
  • oktober 1566: Jacob Goris en Jan Goris Jacobssoen namen in harnas deel aan de beeldenstorm in het klooster Trans-Cedron te Venlo, waarbij Jacob de leiding had; zij vluchten de stad uit in 1567. Jan Goris der alde rentmeester (zie hierboven onder IIa.) wordt daarin ook genoemd.

Generatie 3

III. Jacob Goris geboren Venlo ongeveer 1536, overleden Zaltbommel 15 juni 1623, raadsverwant Venlo 1579-1580 en schepen 1580-1586 tijdens protestante periode, protestants burgemeester van Venlo 1584 en ondertekenaar van de Unie van Utrecht in 1579, trouwde Geertrui Cocx uit Amsterdam, overleden op 14 april. Hij was eigenaar en bewoner in 1584 van een pand aan de oostzijde van de Vleesstraat te Venlo naast Peter Loeffs van Broeckhuysen en moest dit huis en de stad verlaten in 1586 als protestant omdat de stad heroverd werd door Spanje.

Uit dit huwelijk:

  1. Leonard Goris (Leendert) volgt IVa.
  2. Jan Goris geboren 26 april 1565, overleden 6 oktober 1595.
  3. Gijsbert Goris volgt IVb.
  4. Martinus Gregorius Goris volgt IVc.
  5. Gertruid Goris geboren 10 oktober 1572, jong overleden voor 1583.
  6. Aert Goris geboren 15 juni 1575, gesneuveld 1599 te Zaltbommel aan Staatse kant.
  7. Jacob Goris geboren 6 december 1577, trouwde 1613 met Leske Gerritsdochter Trip, geboren 1576, dochter van Gerrit Corneliszn. Trip en Merken Goris.
  8. Elias Goris geboren 25 februari 1580, trouwde 1. Amsterdam 14 november 1599 met Eltgen Smits en trouwde 2. Amsterdam 12 augustus 1607 als jongeman van Venloe (vermeld Nijmegen 5 juli 1607) protestant met Cornelia van Dijk Roelandts, jongedochter van Amsterdam. Attestie gegeven om tot Amsterdam te trouwen 7 juli 1607.
  9. Geertruid Goris geboren 7 januari 1583, overleden 1672, trouwde Hendrik Versteegh. Hij was eerder weduwnaar van Jodoca Paauw.

Generatie 4

IVa. Leonard Goris (Leendert/Lenaert Jacobsz.) geboren Venlo 26 mei 1563, overleden Zaltbommel 5 mei 1623 of 1624, schepen van Zaltbommel 1597-1623, burgemeester Zaltbommel 1604, trouwde 1600 met Hilleke Gerritsdochter Trip, dochter van Gerrit Corneliszn. Trip en Merken Goris.

Uit dit huwelijk:

  1. Johanna Goris (Jenneken) overleden Zaltbommel 23 september 1655, trouwde Zaltbommel 6 juni 1630 met Aart Jillis Messteecker, overleden Zaltbommel 17 mei 1656.
  2. Machel Goris trouwde Derck Janszoon van de Oever, jurist en secretaris van Deil en Driel.
  3. Gijsbertken Goris trouwde Zaltbommel 7 augustus 1613 Mr.Dr. Everaert Poictau.
  4. Gijsbert Goris
  5. Gerard Goris volgt Va.
  6. Jan Goris tolschrijver en schout te Zaltbommel, trouwde 1. Zaltbommel 22 januari 1626 met Eelken Willems en 2. met Judith Schoock.
  7. Jacob Goris ondertrouwde Zaltbommel 10 januari 1630, trouwde Culemborg 1630 met Christina van Rossen.

IVb. Gijsbert Goris geboren Venlo 14 augustus 1567, overleden 24 december 1630, tollenaar, burgemeester Zaltbommel, trouwde Zaltbommel 4 april 1616 met Emke Cornelisdochter Trip, geboren Zaltbommel 6 maart 1580, Zaltbommel overleden 18 maart 1644, dochter van Cornelis Govertsz. Trip en Geertrui de Laet.

Uit dit huwelijk:

  1. Peterken Goris geboren 28 mei 1617, ongehuwd overleden.
  2. Elias Goris hieruit nageslacht, zie Genwiki Gelderland.
  3. Cornelis Goris geboren 20 juli 1621, overleden 17 augustus 1621.
  4. Cornelis Goris geboren 22 februari 1623, ongehuwd overleden na 1690.

IVc. Martinus Gregorius Goris geboren Venlo 16 maart 1570, overleden Roermond 1 augustus 1632 (begraven St. Eusebiuskerk te Arnhem), studeerde in Geneve en Leiden, afgestudeerd 1596, 1597 raadsheer hof van Gelderland, mei 1627 kanselier Gelderland, trouwde met Sophia Lamers.

Uit dit huwelijk:

  1. Jacobus Goris raad en later burgemeester van Nijmegen, gedeputeerde naar de Staten-Generaal.
  2. Dr. Lambert Goris (filius Martini) hieruit nageslacht, zie Genwiki Gelderland.
  3. Johannes Goris overleden 1625, 4 september 1620 en 7 september 1623 te Leiden in het album academicum geplaatst en afgestudeerd.

IVd. Gerard Goris (Gerryt) katholiek gebleven -onbekend is wie zijn vader is- geboren Venlo, werd poorter Nijmegen 12 juli 1620, trouwde met Anna van der Donck (er is ook een vermelding in 1626 als weduwnaar van Met van Aerssen).

Uit dit huwelijk, vermeld in 1620 en 1626:

  1. Wilhelm Goris volgt Vb.
  2. Seger Goris geboren Venlo, werd poorter Nijmegen 12 juli 1620, kreeg 17 december 1633 vierdedeel in de hoeve ‘den Hoffacker’ te Baarlo en leenroerig van de heer van Baarlo van zijn broers en zusters.
  3. Tilman Goris geboren Venlo, werd poorter Nijmegen 12 juli 1620.
  4. Govert Goris geboren Venlo, werd poorter Nijmegen 12 juli 1620.
  5. Abraham Goris geboren Venlo, werd poorter Nijmegen 12 juli 1620.
  6. Henderyck Goris volgt Vc.
  7. Lucia Goris geboren Venlo.
  8. Sara Goris geboren Venlo.

17 december 1633 (Archief kasteel Baarlo): Johan van Oeyen J.U.L. en Hendrik van Darth, leenmannen, oorkonden, dat Wilhelm Goris, gevolmachtigd door Henrick Goris, Anna van der Donck, weduwe van Gerard Goris, bijgestaan door haren momboir Wilhelm Duycker met haren oudsten zoon, voornoemden Wilhelm Goris, deze en Wilhelm Duycker, als voogden der overige kinderen van voornoemde Anna en Seger Goris, het hun van de weduwe Maria van Vogelsanck, weduwe van Erk, aangevallen vierdedeel in de hoeve "den Hoffacker" te Baarlo, leen van Gelderland, met alle toebehooren "und bestialen mit ouck tvierendeel van daerinne gehorende thiende, leenrurich sijnde aan Joncker Laer", aan Seger Goris voornoemd opdragen, aangezien dat vierdedeel "qualijck tot proufijt" kon verdeeld worden. Gegeven in den jare onsess Heren Duisent seshondert drie und dartig den seventienden Decembris

Generatie 5

Va. Gerard Goris geboren 1600-1605, scholtis te Zaltbommel tot 1634 en ná 1637, schout van Venlo 1634-1637, burger van Venlo 26 juni 1634-28 augustus 1637, overleden te Zaltbommel 6 december 1653. Hij trouwde circa 1630 met Johanna Worms, overleden Zaltbommel 22 april 1667, dochter van Johan Worms en Gertrudis de Jong.

Uit dit huwelijk:

  1. Johan Goris overleden Oostindiën 11 november 1662 (aan boord van het schip de Leeuwerik).
  2. Sybilla Goris trouwde Sloterdijk 11 november 1668 met Johannes van Sevenhoven.
  3. Geertruid Goris overleden Amsterdam 26 november 1669, trouwde Zaltbommel 30 december 1656 met Cornelis de Bruijn, uit Amsterdam.
  4. Leonard Goris (Leendert) hieruit nageslacht, zie Genwiki Gelderland.
  5. Jacomine Goris overleden 28 september 1720, trouwde Grave 27 juli 1652 met Johannes Geitweit/Geiswits, geboren Grave, burgemeester van Zaltbommel.

Vb. Wilhelm Goris geboren Venlo circa 1605, overleden Grefrath (Duitsland) circa 1680, werd poorter Nijmegen 12 juli 1620, 17 december 1633 gevolmachtigde van zijn broer Hendrik en van zijn moeder Anna van der Donck, weduwe van Gerard Goris, landscholtis van het ambt Crieckenbeck vermeld vanaf 24 november 1638 en tot in 1674, woonde circa 1650-60 op de scholtissenhof te Viersen en was ook scholtis van Viersen, Hinsbeck en Grefrath, trouwde Venlo 3 februari 1632 met Anna Ruytkens (Rutjens of Rutger genaamd Bijl).

Uit dit huwelijk:

  1. Gerard(us) Goris (Gerhardt) volgt VIa.
  2. Egbertus Goris gedoopt Venlo 12 augustus 1634, vermoedelijk jong overleden.
  3. Wilhelmus Goris volgt VIb.
  4. Elisabeth Goris gedoopt Venlo 5 februari 1642.
  5. Anna Catharina Goris vermeld tot in 1701, trouwde 1683 met Joannes Duycker gedoopt Venlo 20 januari 1651, begraven Venlo 7 december 1727, zoon van Conrardus Duycker en Maria Cloot (en trouwde vermoedelijk 2. met Joseph Grosset).
  6. Hendrik Goris
  7. Frederik Goris volgt VIc.

24 April 1674: Wilhelm Goris verkocht met toestemming van zijn kinderen Gerard(us), Elisabeth, Anna Catharina, Hendrik, Wilhelmus en Frederik, aan de gezusters Maria en Barbara Alberts en haar erven: een erfrente van 40 gulden, jaarlijks vervallende op St. Andries uit het erf genaamd het Vinckenboschken enz. gelegen te Venlo, langs de Groenstraat.

Vc. Henderyck Goris (Hendrik) gedoopt Venlo 16 december 1615, overleden Roermond vóór of op 7 augustus 1664, werd poorter Nijmegen 12 juli 1620, werd 6 augustus 1644 burger van Roermond, was schepen Roermond 1650-64 en burgemeester in 1661; 5 november 1654, 2 mei 1656 en 28 april 1661 vermeld als lid der burgerwacht te Roermond en commissaris van het 5e kwartier, provisor der parochiale kerk van St. Christoffel aangesteld, lid O.L. Vrouwe Broederschap Op ter Poorten te Roermond, trouwde 1. Roermond 24 juni 1646 met Joanna Bordels, gedoopt Roermond 28 november 1618, dochter van Andreas Bordels en Francisca de Veer; trouwde 2. Venlo 2 november 1659 met Catharina (van) Welckenhuysen, gedoopt Venlo 24 oktober 1620, dochter van Joannes en Catharina Bijl.

Uit het eerste huwelijk:

  1. Anna Maria Goris gedoopt Roermond 26 juli 1647, vermoedelijk begraven Venlo 13 augustus 1708, trouwde met Mathijs de Bruijn.
  2. Elisabeth Goris gedoopt Roermond 20 februari 1649, begraven Venlo 30 januari 1694, religieuse in het Groot Klooster te Maaseyck in 1680.
  3. Gerard Goris gedoopt Roermond 10 oktober 1651.
  4. Joanna Francisca Goris gedoopt 4 december 1653, trouwde Roermond 26 mei 1703 met Joannes Moons, ontvanger te Erckelens.
  5. Anna Gertrudis Goris gedoopt Roermond 27 november 1656.
  6. Agnes Catharina Goris (tweeling) gedoopt Roermond 27 november 1656.

Uit het tweede huwelijk:

  1. Joanna Goris gedoopt Roermond 6 augustus 1660.
  2. Jacomina Goris gedoopt Roermond 4 mei 1662, begraven Venlo 27 november 1724, trouwde Venlo 22 oktober 1686 met Joannes Conraetz, gedoopt 24 november 1646, begraven 15 december 1713), glasmaker, lid van het St. Lucasgilde 1670-1711, weduwnaar van Joanna Wijnen, zoon van Wilhelmus Conraetz en Gertrudis Beekers.

Generatie 6

VIa. Gerard(us) Goris (Gerhardt) gedoopt Venlo 12 mei 1633, begraven Venlo 21 augustus 1694, schepen Venlo vanaf 1683, landscholtis ambt Crieckenbeck, burgemeester Venlo 1686, trouwde met Barbara Alberts, gedoopt Venlo 18 december 1639, begraven Venlo 23 juni 1692, dochter van Albertus Alberts en Christina van Bueren, en trouwde 2. 1692 met Helena Chorus.

Uit het eerste huwelijk:

  1. Joannes Albertus Goris gedoopt Venlo 31 juli 1679.

Uit het tweede huwelijk:

  1. Joannes Wilhelmus Gerardus Goris gedoopt Venlo 18 februari 1694.

VIb. Wilhelmus Goris geboren 1636, begraven Venlo 31 mei 1689, landscholtis ambt Crieckenbeck, trouwde Venlo 16 juli 1684 met Anna Catharina van der Heijden, dochter van Gisbertus van der Heijden en Agnes Bex.

Uit dit huwelijk:

  1. Gijsbertus Jacobus Goris begraven Venlo 30 maart 1685.
  2. Wilhelmus Albertus Goris gedoopt Venlo 3 juni 1686, begraven Venlo 31 mei 1689.
  3. Florentina Margaretha Mechtildus Goris gedoopt Venlo 23 augustus 1688.

VIc. Frederik Goris vermoedelijk begraven Venlo 27 november 1720, trouwde 1. met Catharinae Draeck en trouwde 2. met Barbara Wijion.

Uit het eerste huwelijk:

  1. Anna Catharina Goris gedoopt Venlo 20 juli 1682.
  2. Maria Helena Goris gedoopt Venlo 1 februari 1684.
  3. Maria Agnes Goris begraven Venlo 19 november 1688.
  4. Joannes Matthias Goris gedoopt Venlo 31 december 1693.
  5. Maria Jospeha Goris begraven Venlo 10 oktober 1696.
  6. Petrus Franciscus Goris gedoopt Venlo 25 april 1701, begraven Venlo 10 november 1718.

Uit het tweede huwelijk:

  1. Anna Elisabeth Goris gedoopt Venlo 28 november 1709.

Literatuur

J.H. Hanssen, De gereformeerdgezinde magistraat van Venlo 1634-1637, in: De Nederlandsche Leeuw 110, 400.

W.F. Leemans, Handel en migratie te Zaltbommel in de 16de en 17de eeuw, in: Bijdragen en Mededelingen Gelre 70 (1978/1979), 79-95.

J. Verzijl, Genealogieen van Venlose schepenfamilies, in: De Limburgse Leeuw 4 (1956), 77-79.

J.J.M.H. Verzijl, De zegels der Venlosche scholtissen en schepenen opnieuw beschreven en gevolgd door genealogiche aanteekeningen, in PSHAL 71 (1935), 125-126.

C.Ph.L. van Kinschot, Het regeeringsgeslacht Goris te Venlo, Zalt-Bommel en Nijmegen, in: De Nederlandsche Leeuw 31 (1913), 354-363, 32 (1914), 3-6. Ch.P.L. van Kinschot,