Gerechtsbode

Uit Genealogie Limburg Wiki
Versie door Loe Giesen (overleg | bijdragen) op 3 sep 2008 om 20:51
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)

De gerechtsbode, vaak kortweg bode genoemd, ondersteunde de schepenbank bij de uitvoering van haar taken. Hij werd aangesteld door de drossaard. De bode zorgde o.a. voor:

  • het bezorgen van ambtelijke stukken.
  • afkondigen en afficheren van bekendmakingen op de kerkdeur.
  • aanzeggen van beslagleggingen oftewel arresten. Sommige organen, zoals het Hof van Gelder te Roermond (later ook Venlo), hadden een aparte deurwaarder.
  • arrestatie en bewaking van delinquenten
  • dagvaarden van gedaagden
  • waarnemen van de taken van de (land)scholtis bij diens afwezigheid. Dit werd ook vaak gedaan door de oudste schepen in functie.

Bij een openbare verkoop speelde de bode een nadrukkelijke rol in de procedure. Hij zorgde bijvoorbeeld voor de stokslagen waarbij de laatste bieder werd aangewezen als koper. In sommige akten wordt expliciet nog een tweede of derde stokkenslag genoemd, hetgeen sterk lijkt op de manier waarop tegenwoordig nog veilingen verlopen (éénmaal, andermaal, verkocht...). Soms werd de koop bezegeld met een palmslag, waarbij koper en verkoper in elkaars hand sloegen. We kennen dit oude gebruik nog steeds van veemarkten. Het lijkt erop dat gebruik werd gemaakt van stokkenslag óf palmslag.

Bij overdrachten moest soms bodeloon worden betaald. Bij een overdracht van landerijen te Beesel in 1781 (waarde 150 gulden) bedroegen de onkosten van overdracht 9 gulden 4 stuiver, lycoop 3 gulden 11 stuiver, het bodeloon 1 gulden en de registratie 1 gulden.

In veel akten is daarnaast sprake van een onderbode.