Dorp

Bewerkt naar Wikipedia

Een dorp is een kleine nederzetting, dat wil zeggen een vaste verblijf- of woonplaats van een groep mensen. Een dorp is, anders gezegd, een groep huizen. In de ontwikkeling van het menselijke bestaan is het dorp de opvolging van het nomadische of rondzwervende bestaan. Een dorp onderscheidde zich van een nomadische levensvorm met tenten door de vaste huizen, gebouwd van hout, steen en/of andere vaste (zware) materialen.
Dorpen worden aangetroffen in landelijk gebied en waren tot de industriële revolutie en de daarmee gepaard gaande verstedelijking de meest voorkomende woonvorm. In bestuurlijke kringen worden dorpen in al hun verscheidenheid vaak aangeduid als 'kleine kernen'.

Relatieve definities

Het begrip dorp wordt niet in absolute zin gedefinieerd door bijvoorbeeld het aantal woningen of inwoners. Als relatieve definities (of vuistregels) zouden kunnen gelden:

Onderscheid met gehucht of buurtschap

• Een dorp is groter dan een gehucht of buurtschap, maar kleiner en/of anders geaard dan een stad.
• Een dorp bezit een eigen kerk met een kerkgebouw, behorend tot een parochie (Rooms-Katholiek) of kerkelijke gemeente (Protestants) waar tevens een of meer nabijgelegen gehuchten onder vallen; men spreekt dan van een kerkdorp.

Onderscheid met stad

• Bestuurlijk/wettelijk: een stad onderscheidt zich tevens door stadsrechten, zoals het mogen houden van een markt, eigen rechtspraak en het heffen van belastingen.
• Vanuit sociale samenhang kan gesteld worden dat een dorp een hechte gemeenschap heeft (men kent elkaar, meer sociale druk en controle) en een stedelijke samenleving vrijer en anoniemer is ("opgaan in de massa").
• Naar functie onderscheidt een dorp zich van een stad door zijn afhankelijkheid van agrarische activiteiten: het merendeel van de inwoners van een dorp vindt zijn bestaan direct in de landbouw en/of de veeteelt. In een stad komen de niet-agrarische activiteiten tot ontwikkeling: bedrijvigheid, industrie, diensten, onderwijs, zorg etc.
• In stedenbouwkundige kenmerken onderscheidt een dorp zich van een stad door zijn organische en kleinschalige groei en opbouw, een stad is planmatig en grootschalig. Verder heeft een dorp een open grens en een sterke verweving met het landelijke gebied eromheen. De stad heeft een scherpere begrenzing (vroeger met verdedigingswerken, omwalling, stadsmuur). Tenslotte wordt een dorp gekenmerkt door lage bebouwing in een lage dichtheid; een stad neigt door grondschaarste naar gestapelde of hoogbouw en een hogere dichtheid.
• Een tegenwoordig onderscheid tussen een stad en een dorp is het voorzieningenniveau: een stad heeft (meer) voorzieningen, bijv. een ziekenhuis of een schouwburg.