Deling

Uit Genealogie Limburg Wiki

Een akte van deling regelt de verdeling van roerende en onroerende goederen. In oude stukken wordt dit document ook aangeduid met namen als scheiding en deling, erfdeling of magescheid. Vanaf het begin van de 19e eeuw vond zo'n deling vooral plaats ten overstaan van een notaris. Onder het Ancien Régime werd zo'n deling vaak geregeld door familie en naaste vrienden, aangeduid met de term scheidslieden. Deze overeenkomst werd veelal nog bekrachtigd door enkele schepenen. Bij de deling moest rekening worden gehouden met rechten en eventuele bepalingen uit huwelijksvoorwaarden, een akte van eenkindmaking of een testament. Soms waren ook voogden betrokken bij de deling.

Uit genealogisch oogpunt zijn delingen natuurlijk interessant omdat hierbij vooral (en vaak uitsluitend) verwante personen aanwezig waren. Scheiding en deling kon plaats vinden na iemands overlijden, maar ook bij leven van de erflater. Als er geen delingsakte bekend is, kan het de moeite lonen om te kijken of er misschien wel een Memorie van Successie is, waarin nalatenschap en erfgenamen worden vermeld.

We treffen delingsakten gewoonlijk aan in de archieven van de schepenbank of notaris. Als bijlage of bewijsstuk vinden we ze ook bij gerechtelijke stukken, gebruikt bij rechtszaken.

Voorbeeld van een akte van deling, Venlo 25 augustus 1876

Ten overstaan van Willem Jacob Hubert Canoy, notaris te Venlo, vindt ten huize van Wilhelm Berger te Venlo in aanwezigheid van de getuigen Frans Muijsers, kassier, en Louis Crobach, koopman, beiden wonend te Venlo, scheiding en deling plaats tussen:

- Hubert Willem Berger, koopman te Venlo;

- Louis Berger, koopman te Venlo;

- Joseph Berger, koopman te Venlo;

als eigenaren, eerstgenoemde tevens krachtens volmacht d.d. 19 maart van:

- zijn broer Robert Berger, rentenier te Cleve;

- zijn zus Theresia Berger, zonder beroep, en haar echtgenoot Louis Regout, koopman, beiden wonend te Maastricht;

- zijn zus Emilia Berger, zonder beroep, en haar echtgenoot Gustaaf Rohling, koopman te Amsterdam,

van de nalatenschap van wijlen hun ouders Pieter Josef Berger en Ida Louisa Mertz, waartoe allen voor 1/6 deel berechtigd zijn. De goederen, met een totale waarde van fl. 431.700, zijn gelegen als volgt:

A: een boerderij te Megen;

B: huis, pakhuizen, bergplaatsen en bouwland te Venlo;

C: land langs de Maas bij Venlo;

D: land te Maasbree;

E: land te Kessel;

F: land te Herten;

G: land te Kaldenkirchen in Pruissen;

H: de Hagerhof te Venlo;

I: een huis en erf in de Nieuwstraat gelegen te Venlo;

K: de bouwhoeve "Zwartwater" en "Groenendaal" met daartoe behorende landerijen;

L: een huis op de Parade;

M: nog een huis op de Parade;

N: een huis in het Keizerstraatje;

O: bouwland

P: bouwland

Q: bouwland

R: de bouwhoeven Sangerhof en Bergerhof te Beesel gelegen met daarbij behorende en omliggende gebouwen, tuinen, wei- en bouwlanden, heide, hakhout en bssen, samen groot 93 ha 26 a 20 ca, sectie A 686, 687 en 886, B 293, 601, 336, 338, 339, 340, 341, 342, 343, 344, 345, 346, 223, 225, 372, 162, 21, 412, 419, 422, 421, 493, 352, 355, 403, 244, 245, 571, 482, 603 en 605, D 236, 447, 460, 659, 772, 658, 209, 915, 790, 791, 792, 4, 2, 3, 221, 832, 976, 1053, 191 en 628, samen geschat op 34.500 gulden (niet gespecificeerd);

S: land te Gennep;

T: de bouwhoeve genaamd Wildehoef met daartoe behorende en rondom gelegen gebouwen, bouw- en weilanden, heide, hakhout en dennenbossen te Beesel gelegen, groot samen 58 ha 49 a 15 ca, sectie A 2, 103 en 105, B 308, 310, 311, 313, 314 en 315, E 860, 868, 870, 871, 874, 878, 879, 770, 880, 105, 106, 108, 109, 110, 111, 112, 113, 114, 115, 116, 117, 119, 143, 144, 195, 196 en 584, samen geschat op 24.600 gulden;

U: land te Venlo;

V: land te Wankum in Pruissen;

W: een vordering van fl. 2400 à 5% ten laste van Jan Louis Crobach volgens akte van 31 januari 1876 wegens restant koopsom;

X: een vordering van fl. 3577,50 à 5% ten laste van Jacob Maessen te Venlo volgens akte van 31 januari 1876 wegens restant koopsom;

Y: een vordering van fl. 627,50 à 5% ten laste van Willem Clumpkens te Swalmen

Z en verder: vorderingen te Venlo.

Na loting krijgt elk van de erfgenamen goederen en obligaties ter waarde van fl. 71.950,- waaronder:

- aan Louis Berger lot D, waaronder de Wilde Hoeve;

- aan Robert Berger lot E, waaronder hoeve De Zang en de Bergerhof.