Buggenum
Inhoud
Wapen
Het oudere zegel van de schepenbank vertoonde St. Aldegondis met voor zich het wapen Horn. Het zegel werd pas in 1703 vervaardigd en het geslacht Horn was toen al meer dan 160 jaar uit het gebied verdwenen. In het latere wapen werden de hoorns omschreven als jachthoorns, terwijl het gewone hoorns dienden te zijn (zie Horn). Het wapen aan de andere zijde van het schild is ontleend aan de familie De Keverberg maar verkeerd weergegeven; de leeuw is namelijk getongd van keel en dubbelstaartig. De familie de Keverberg had de heerlijke rechten van Buggenum in de jaren 1768-1769 en 1782-1795.
Geschiedenis
Buggenum is een dorp in midden-Limburg, dat sinds 2007 deel uitmaakt van de gemeente Leudal.
Sinds de middeleeuwen was Buggenum gelegen in de heerlijkheid (vanaf 1450 graafschap) Horn [1], die naast Buggenum de dorpen Horn, Heythuysen, Roggel, Neer, Nunhem, Beegden, Haelen, Geistingen en Ophoven omvatte. In de tweede helft van de zeventiende eeuw werden de meeste van deze dorpen door de prinsbisschop van Luik als afzonderlijke heerlijkheden verpand. In 1679 werden de heerlijke rechten van Buggenum gekocht door Hieronima Catharina von Staur, gravin van den Bergh. Deze werden later overgedragen aan het klooster Sint-Elisabethsdal in Nunhem en ten slotte aan de familie van Keverbergh. Het voornaamste leengoed in Buggenum was de hof Malborgh, niet ver van het dorp aan de Maas gelegen.
In 1795 werd het graafschap Horn, samen met de andere gebieden die de tegenwoordige Nederlandse en Belgische provincies Limburg vormen, door de Franse republiek geannexeerd. In de Franse tijd werd Buggenum een zelfstandige gemeente, die weer werd opgeheven in 1942.
Bevolking
In het begin negentiende eeuw had Buggenum ongeveer 600 inwoners. Dat aantal groeide in de loop van de tijd slechts in bescheiden mate, zoals blijkt uit de resultaten van de sinds 1830 periodiek gehouden volkstellingen [2].
| Jaar | 1830 | 1840 | 1849 | 1859 | 1869 | 1879 | 1889 | 1899 | 1909 | 1920 | 1930 |
| Inwoners | 607 | 641 | 675 | 673 | 688 | 702 | 686 | 663 | 671 | 747 | 755 |
In 2006 bedroeg het inwonertal 950.
Buggenumse families
In de onderstaande tabel is aangegeven hoe vaak een bepaalde familienaam in de kerkregisters van Buggenum werd geregistreerd als dopeling of als bruidegom c.q. bruid in de periode 1637-1826. (Gegevens ontleend aan GenDaLim5 [3].)
| Familienaam | Aantal dopen | Aantal huwelijken |
| Pijls, Piels | 118 | 57 |
| Joosten | 95 | 50 |
| Verheggen | 78 | 39 |
| Crompvoets | 54 | 20 |
| Vogels | 47 | 21 |
| Tosquiné | 42 | 23 |
| Eggels | 36 | 13 |
| Geradts | 35 | 21 |
| van Baexen | 26 | 13 |
| Pollaert | 19 | 8 |
Bronnen
De archieven van de heerlijkheid en schepenbank Buggenum en de kerkregisters van de parochie H. Aldegonda bevinden zich in het Regionaal Historisch Centrum Limburg (RHCL) te Maastricht. Het archief van de gemeente Buggenum (1795-1942) bevindt zich in het Gemeentearchief Roermond (GAR).
Doop- huwelijks- en overlijdensregisters van de parochie H. Aldegonda te Buggenum
- Dopen 3 september 1637 – 28 november 1826
- Huwelijk 8 juni 1637 – 4 augustus 1826
- Overlijden 29 december 1647 – 29 december 1826
Zie ook deze link DTB-registers en Burgerlijke Stand Buggenum.
Literatuur
- Wim Hupperetz, Ben Olde Meierink, Ronald Rommers, Kastelen in Limburg, Utrecht 2005, p. 203.
- Overzicht van literatuur over Buggenum in de Koninklijke Bibliotheek (KB).
