Boswachter: verschil tussen versies

Uit Genealogie Limburg Wiki
 
(geen verschil)

Huidige versie van 6 sep 2008 om 13:01

De boswachter is - veelal als opvolger van de veldschut - verantwoordelijk voor het beheer van bossen en velden. In de 16e eeuw zien we vaak benamingen als 'vorster' of 'waldfurster'. Voor het beheer van gemene gronden die werden gebruikt door meerdere gemeenschappen, zien we dat de boswachters van deze verschillende gemeenschappen gezamenlijk de verantwoording dragen.

Vaak is de boswachter tevens jager. Hij kan worden aangesteld door een dorpsgemeenschap maar ook door een particulier, zoals de plaatselijke heer. Afhankelijk hiervan kunnen we akten van aanstelling aantreffen in archieven van schepenbank, huis- en familiearchieven. Bij de aanstelling moest de boswachter een eed afleggen.



Aanstelling van Frans Ziegenhorn als jager en boswachter, Swalmen 11 juni 1793

"Wij Frans Lothar mark- en des H.R.R. graeve van Hoensbroeck, erfmarechal van het hertoghdom Gelder en graefschap Zutphen sijne K.K. en Ap. Majesteyt geheym raedt van Staate, marquis van Hoensbroeck, heer der Vooghdye en nederampt Gelderlandt, Heeze, tot Afferden en Mehr, Gribbenvorst, Blyenbeck en gebiedende heer van alhier, verclaeren en bekennen hoe dat wij aenstellen tot jager en boschwaghter van onse goederen, jacht en bosschen gehoerende aen den casteel van Hillenraeth, Frans Ziegehorn, onder dese hier volgende conditiens

  1. mo sal voorss. Frans Ziegehorn hebben de vrij wooninge op den Boxdries met den gaert en daer bij liggende weyplaets.
  2. o sal in vrughten 's jaers genieten twee malder boeckweit, twee malder roggen voor handtsbroodt, en dry malder rogge voor hem sulcx te ontfangen bij den tijdelijcken rentmeester van Hillenraedt, en twee malder gerst 's jaers.
  3. o sal hij opsichter nog 's jaers hebben hondert vijftigh schansen en eenen groenen jacht kiedil met een paer stevels.
  4. to sal hij opsichter en jagher schietgelt trecken in plaets van hagel en polver op deese maniere. Voor ider haes 16 stuy [ingevoegd: dito ses str], voor een coppel patrijsen 10 strs, voor ieder houtsnip 10 str, voor eene wilde endtvogel ses stuyv en voor een coppel watersnippen seven stuyver.
  5. to sal Frans voors. voor jaerlijcksen loen treckken dertigh pattacons, onder wel duydeleijcke en expresse conditiens dat hij op alle daghen de jaght en bosschen sal naergaen en …geletten op de stroopers en houdt dieven, en aen onsen gericht aengeven opdat de selve naer landts rechten connen gestraft worden.

Eyndelijck ordonneeren en beveelen wij dat voorss. Frans Ziegehorn dese patente sal niderleggen aen onse justitie om tot behoorleijken eedt aengenoomen te worden en dat hij Frans den selven getrouwelijck sal naercoomen en onderhouden, aldus gegeven, geteekent en met ons gravelijcken pitzschaft becrachtigt tot Ruremonde den 21 mey 1793, waren onderteekent F.L.M. v. Hoensbroeck, Joseph marquis van Hoensbroeck beseyde was uytgedruckt een cachett in swarten lack, Leger stont op heeden heeft Frans Ziegenhorn den eedt bij deese vermelt in handen van den heere scholtis gepresteert op den raedthuyse tot Swalmen den 11 juny 1793, was geteekent J.H. Dresens, secretaris".

RHCL Maastricht, SA Swalmen en Asselt, inv.nr. 1 fol. 33-35