Memorie van Successie

Uit Genealogie Limburg Wiki

Een van de mooiste bronnen om inzicht te krijgen in de vermogenspositie van uw negentiende-eeuwse voorouders is de Memorie van Successie (MvS). Vanaf 1808 waren alle erfgenamen verplicht aangifte te doen van een nalatenschap. Deze aangifte heet Memorie van Successie en diende om successiebelasting te kunnen innen.

Niet alleen voor de belastingdienst was het handig om te weten wie de erfgenamen waren die de successierechten moesten afdragen. Ook voor de hedendaagse genealoog zijn de gegevens interessant. Zeker in de tijd dat er nog geen bevolkingsregister was en verhuizingen nog niet werden genoteerd, zijn Memories van Successie een mooi hulpmiddel om te zien waar deze erfgenamen woonden.

Als er bezittingen zijn, worden deze als activa beschreven. Deze activa zijn de bezittingen zoals huis, weiland, boomgaard, bouwland, bos, mestvaalt (een kostbaar bezit in die tijd, want er was nog geen kunstmest), vee, huisraad, sieraden e.d.

Verder worden de passiva beschreven, zoals begrafeniskosten en eventuele schulden.

Hieronder een voorbeeld van een MvS.



Memorie van Successie van Maria Adelheid Schiffers overleden 25-3-1883 te Vaals, echtgenote van Jan Hubert Baltus.

Aanwezig waren

  1. Jan Hubert Baltus, werkman te Vaals
  2. Nicolaas Joseph Baltus, werkman te Raren/Vaals
  3. Maria Catharina Baltus, bijgestaan door haren echtgenoot Pieter Joseph Hupperets, landbouwer te Sint Maartensvoeren.
  4. Anna Sibilla Baltus, zonder beroep te Raren.
  5. Anna Gertrudis Baltus bijgestaan door haar echtgenoot Mathias Simons, landbouwer te Gemmenich.
  6. Maria Magdalena Baltus bijgestaandoor haar echtgenoot Mathias Born, bakker te Homburg België,

alle meerderjarige kinderen der overledene [...] nalatende tot haar eenige erfgenamen, hare wettige kinderen bovengenoemde aangevoerd, en dat de nalatenschap van de erflater bestaat uit haar aandeel in de gemeenschap, welke gemeenschap bevat het volgende.

Gemeente Vaals

  1. Aan de Morberg, B707 Weiland 12,50 are
  2. Aan de Morberg, B1984, Huis en mestplaats 35 centiare
  3. Aan de Morberg, B764, Weiland 5,60 are
  4. Aan de Morberg, B769, Boomgaard 35,80 are
  5. Aan de Morberg, B772, Bouwland 6,20 are
  6. Aan de Morberg, B774, Hakhout 5,65 are
  7. Raren, B2011, Weiland 18,80 are
  8. Eyelveld, B2005, Hakhout 5 are
  9. Aan de Rorberg, B2020, Bouwland 11,40 are
    Gezamelijk geschat op fl 1000,=
  10. 3 Koeien, 3 varkens en hoenders geschat op fl 490,=
  11. Meubilair garnituur en lijfstoebehoren geschat op fl 100,=

Totaal fl 1590,=

Gezamelijk totaal v.h. actief de helft zeven honderd vijfenegentig gulden fl 795,=


Passief

  1. Aan dood & begrafeniskosten tot en met het eerste jaargetyden fl 35,=
  2. Aan de Ned. Hervormde Gemeente te Aken wegen een kapitaal groot fl321,55

Totaal fl 186,93 (35 + 321,55/2)

Totaal vermogen : fl 608,07 (795 - 186,93)

Opgelet: bovenstaande (foute) berekeningen staan zo in de MvS.


De bovengenoemde perceelnummers, bijvoorbeeld B707 (G2) (links boven op de kaart) kan men vervolgens weer op de kadasterkaarten terug vinden bij het kadaster. Zie voor kadasterkaarten ook WatWasWaar